Kolka u niemowlaka - objawy
Kolka niemowlęca to stan, w którym zdrowe niemowlę płacze intensywnie i przez długi czas bez wyraźnej przyczyny. Zwykle definiuje się ją jako płacz trwający co najmniej 3 godziny dziennie, występujący co najmniej 3 dni w tygodniu, przez okres przynajmniej 3 tygodni. Charakterystyczne objawy kolki to:
- Intensywny, przeraźliwy płacz, często występujący o tej samej porze dnia (najczęściej późnym popołudniem lub wieczorem)
- Zaczerwieniona twarz dziecka podczas płaczu
- Przyciąganie nóżek do brzuszka i zaciskanie piąstek
- Wzdęty, twardy brzuszek
- Niemożność uspokojenia dziecka standardowymi metodami
- Nierzadko wypuszczanie gazów po okresie płaczu, co przynosi ulgę.
Kolka pojawia się zazwyczaj między 2. a 4. tygodniem życia i ustępuje samoistnie około 3.-4. miesiąca. Przyczyny kolki nie są jednoznacznie określone, ale mogą wiązać się z niedojrzałością układu pokarmowego, nadwrażliwością na niektóre składniki pokarmowe, połykaniem powietrza podczas karmienia czy mikrobiomem jelitowym.
Sprawdź też: Mleko początkowe vs mleko następne – różnice i zastosowanie
Co na kolkę niemowlęcą?
W aptekach dostępnych jest wiele preparatów, które mogą łagodzić objawy kolki. W ich składzie znajdują się różnorodne substancje. Może to być chociażby simetikon (obecny np. w kroplach Espumisan). Jest to substancja, która zmniejsza napięcie powierzchniowe pęcherzyków gazu w jelitach, dzięki czemu łatwiej się one łączą i są wydalane. Simetikon nie wchłania się do organizmu, działa miejscowo i jest bezpieczny nawet dla najmłodszych niemowląt. Podaje się go przed karmieniem lub bezpośrednio po nim.
Przykładem innych preparatów są produkty z laktazą. Jest to enzym rozkładający laktozę. Są szczególnie pomocne, jeśli przyczyną kolki jest nietolerancja laktozy. Laktazę można podawać przed karmieniem, dodając do odciągniętego pokarmu lub mieszanki mlecznej. Pomocne mogą być też krople zawierające wyciągi ziołowe (rumianek, koper włoski, melisa) - działają rozkurczowo na mięśnie gładkie jelit, zmniejszając ból. Przed zastosowaniem należy sprawdzić, czy dany preparat jest odpowiedni dla wieku dziecka.
Masaż na kolkę
Naturalne metody często okazują się niezwykle przydatne, uzupełniając terapię preparatami aptecznymi. Masaż brzuszka wykonany prawidłowo może przynieść dziecku szybką ulgę. Znane są różne techniki takie masażu.
- Masaż dłonią - połóż dziecko na plecach i delikatnie masuj brzuszek ruchami okrężnymi zgodnie z ruchem wskazówek zegara (zgodnie z przebiegiem jelita grubego), używając ciepłych dłoni i delikatnego nacisku.
- Masaż "rowerek" - ułóż dziecko na plecach i wykonuj nóżkami ruchy imitujące jazdę na rowerze, jednocześnie delikatnie przyciskając je do brzuszka.
- Ciepłe okłady - ciepło rozluźnia napięte mięśnie brzucha. Można przyłożyć do brzuszka dziecka termofor lub pieluszkę ogrzaną termicznie (oczywiście nie gorące, a jedynie ciepłe), pamiętając o zabezpieczeniu skóry przed bezpośrednim kontaktem (sprawdź nasze Termofory i okłady żelowe).
- Pozycja "na brzuszku" - trzymanie dziecka na przedramieniu, brzuszkiem do dołu i głową wspartą na dłoni, może pomóc w uwolnieniu gazów. Delikatny nacisk przedramienia na brzuszek malca często przynosi ulgę.
Warto również zwrócić uwagę na technikę karmienia, aby dziecko nie połykało nadmiernej ilości powietrza oraz zadbać o spokojną atmosferę podczas karmienia jak i bezpośrednio po nim.
Przeczytaj także: Wyprawka dla noworodka do szpitala - o co zadbać tuż po porodzie?
Probiotyki na kolkę
Coraz więcej badań wskazuje na związek między kolką niemowlęcą a składem mikrobioty jelitowej. Probiotyki mogą pomóc m.in. poprzez równoważenie mikrobioty jelitowej - u niemowląt z kolką często stwierdza się mniejszą różnorodność bakterii jelitowych, zwłaszcza korzystnych szczepów Lactobacillus i Bifidobacterium. Suplementacja tymi szczepami może poprawić równowagę mikrobiologiczną. Probiotyki mogą też zmniejszać stan zapalny, co może łagodzić podrażnienie jelit. Dodatkowo probiotyki wspierają procesy trawienne, co może zmniejszać wzdęcia i gromadzenie się gazów.
Eksperci podkreślają, że szczególnie przebadanym szczepem w kontekście kolki niemowlęcej jest Lactobacillus reuteri DSM 17938, który w badaniach klinicznych wykazywał skuteczność w redukcji czasu płaczu u niemowląt z kolką – zwłaszcza karmionych piersią. Probiotyki dla niemowląt są dostępne w formie kropli, które można podawać bezpośrednio do ust dziecka lub dodawać do pokarmu. Przed rozpoczęciem suplementacji warto skonsultować się z pediatrą, który pomoże dobrać odpowiedni preparat i dawkowanie (sprawdź np. Multilac Baby Krople).
Podsumowanie
Kolka niemowlęca, choć bardzo uciążliwa zarówno dla dziecka, jak i rodziców jest stanem przejściowym, który zazwyczaj ustępuje samoistnie do 4. miesiąca życia. Połączenie metod farmakologicznych (simetikon, laktaza), naturalnych (masaż, ciepłe okłady) oraz suplementacji probiotykami może znacząco złagodzić objawy i pomóc przetrwać ten trudny okres. Pamiętajmy, że każde dziecko jest inne i może reagować inaczej na poszczególne metody, dlatego warto cierpliwie szukać rozwiązań najskuteczniejszych dla naszego malucha.
Sprawdź nasze: Leki i preparaty na kolkę u noworodków i dzieci
O autorze
mgr farm. Mateusz Jabłoński
Absolwent Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego na kierunku farmacja. Od ponad 12 lat nieprzerwanie pracuje w aptece ogólnodostępnej. Od ponad 7 lat piastuje stanowiska kierownika apteki. W swojej pracy kieruje się przede wszystkim dobrem pacjenta, dlatego też stara się uzmysławiać pacjentom, jak ważna jest świadoma i przemyślana farmakoterapia.
Poza pracą w aptece współpracuje z kilkoma branżowymi serwisami farmaceutycznymi, m.in. mgr.farm, aptekarz.pl, receptura.pl, gdzie przygotowuje i publikuje artykuły o tematyce farmaceutycznej i prozdrowotnej.
W czasie wolnym ceni sobie możliwość przebywania z rodziną, a w wolnych chwilach grywa w squasha.
« wróć
