Zaburzenia snu należą do jednych z najczęściej doskwierających problemów, z jakimi zmaga się spora część z nas. Problemy ze snem i wynikająca z tego niska jakość snu sprawiają, że nie jesteśmy w stanie normalnie i sprawnie funkcjonować. A przecież sen potrzebny jest nam do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Bez niego nie jest możliwa regeneracja i dobre samopoczucie. Jak zatem radzić sobie w przypadku pojawienia się zaburzeń snu?
Zaburzenia snu i bezsenność - jak się objawiają?
Sen odgrywa bardzo ważną rolę w naszym codziennym życiu. Jest nam niezbędny do regeneracji organizmu i utrzymaniu go w dobrym zdrowiu na dłuższy czas. Niestety wokół nas jest coraz więcej osób zmagających się z zaburzeniami snu. Tego typu problemy przede wszystkim mogą powodować trudności z zasypianiem. Wydłuża się wówczas czas potrzebny do zaśnięcia (tzw. czas latencji). Poza tym u osób z zaburzeniami snu może znacząca skrócić się całkowity czas snu. Sen u osób cierpiących na zaburzenia snu to nierzadko przerywany sen, powodujący wybudzenia w środku nocy. Co więcej w ciągu nocy pojawiają się natrętne myśli, które dodatkowo utrudniają normalne zasypianie. W związku z tymi problemami w czasie snu następnego dnia budzimy się niewyspani i niezregenerowani, a nierzadko towarzyszy temu też złe samopoczucie i rozdrażnienie. Winna jest temu niska jakość snu. U niektórych osób problemy ze snem to także niebezpieczny bezdech senny.
Przyczyny bezsenności - z czego wynikają problemy z zasypianiem?
Trudności z zasypianiem nie mają jednej, tej samej przyczyny u każdego. W zależności od danej osoby przyczyny bezsenności mogą się znacząco różnić i być od siebie zdecydowanie odmienne. Przede wszystkim wyróżnić trzeba na wstępie bezsenność pierwotną i bezsenność wtórną. Bezsenność pierwotna spowodowana jest zwykle silnym, emocjonalnym przeżyciem (np. śmierć bliskiej osoby, wypadek, itp.). Jeśli nie zniknie po pewnym czasie może przerodzić się w bezsenność przewlekłą. Leczenie bezsenności przewlekłej może wymagać porady u specjalisty. Z kolei bezsenność wtórna powstaje na skutek zmian zdrowotnych i jest zwykle wywołana obecnością jakiejś innej choroby bądź stanu organizmu. Tak czy inaczej ogólnie można przyjąć, że do przyczyn zaburzeń snu zaliczyć można:
-
zaburzenia psychiczne - stany depresyjne, zaburzenia lękowe, schizofrenia - bardzo często są przyczyną bezsenności. Szczególnie dużą rolę w tego typu problemach przypisuje się kwestii zaburzeń lękowych, które w dzisiejszych czasach są nierzadko zmorą wielu osób.
-
choroby somatyczne
-
schorzenia ogólnoustrojowe, jak np. nadczynność tarczycy, obecność nadciśnienia tętniczego, astma.
-
menopauza
-
starszy wiek - ludzie w podeszłym wieku zdecydowanie bardziej narażeni są na problemy z zasypianiem, dlatego też osoby starsze częściej skarżą się na tego typu dolegliwości
-
stres, zwłaszcza przewlekły
-
nieregularny tryb życia
-
brak aktywności fizycznej - okazuje się, że osoby wykonujące pracę siedzącą i unikające aktywności fizycznej częściej skarżą się na problemy ze snem.
-
niektóre leki, zwłaszcza leki przeciwdepresyjne
-
używki, typu alkohol
-
zmiana strefy czasowej.
Trudności z zasypianiem bardzo często wynikają też z niewłaściwej higieny snu. Co to takiego?
A czy Ty dbasz o prawidłową higienę snu? Domowe sposoby na bezsenność obejmują przede wszystkim właściwą higienę snu!
Bardzo częstą przyczyną bezsenności i zaburzeń snu jest niewłaściwa higiena snu. Pod tym pojęciem kryją się wszelkie okoliczności otaczające sen i przygotowywanie się do niego. Dlatego też przed pójściem spać warto stosować się do kilku rad, które w dużym stopniu mogą pozwolić poradzić sobie z problemami snu. Obejmują one chociażby chodzenie spać o tej samej porze każdego dnia i unikanie oglądania telewizji przed samym snem. Fale mózgowe są wówczas zaburzone, a przed snem niezbędny jest nam stan relaksu i stan odprężenia. Dodatkowo ostatni posiłek powinien być zjedzony na 3-4 godziny przed snem. Poza tym zaleca się unikać w godzinach wieczornych ciężkostrawnych potraw, które będą wymagały od naszego przewodu pokarmowego długotrwałego trawienia - również w nocy.
Trudności z zasypianiem występują również kiedy spożywamy znaczne ilości produktów, takich jak napoje energetyzujące. Bardzo często pojawia się wtedy problem bezsenności. Aby łatwiej zasnąć zaleca się też unikać drzemek w ciągu dnia, przez co ilość snu w ciągu nocy powinna się skutecznie wydłużyć. Warto też zadbać o używanie łóżka jedynie do snu, a nie do pracy czy odrabiania lekcji. Rekomendowane jest także unikanie używania urządzeń elektronicznych, takich jak smartfony. Ekrany smartfonów emitują niebieskie światło, które zaburza proces zasypiania. Przed snem niezbędne jest wyciszenie organizmu.
Zegar biologiczny - melatonina jest niezbędna przy zasypianiu
Melatonina to hormon, który dba o prawidłowe funkcjonowanie naszego zegara biologicznego. Dzięki niej organizm wie, że przyszła pora na sen. Największe wydzielanie melatoniny zachodzi pomiędzy 2 a 4 w nocy, ale początek jej wydzielania przypada na godzinę 21-22. To wtedy organizm przygotowuje się do snu i w naszym organizmie zaczynają się procesy związane ze snem. Wszelkie zaburzenia tego mechanizmu, takie jak włączone światła, telewizor, głośna muzyka, ekrany smartfonów i inne prowadzą do tego, że uwalnianie melatoniny w organizmie ulega upośledzeniu, a co za tym idzie pojawiają się problemy z zasypianiem i prawidłowym snem. Dlatego tak ważne jest dbanie o higienę wokół snu i odpowiednią porę snu. W początkowych zaburzeniach snu pomocne będą preparaty dostępne w aptekach. Jednak w przypadku przewlekłej bezsenności konieczne może być skorzystanie z pomocy specjalisty. Bardzo często prosi on o to, aby prowadzić dziennik snu, w którym zapisuje się godziny snu, porę zasypiania i okoliczności temu towarzyszące. Pomaga to w ustaleniu przyczyny zaburzeń i wskazaniu właściwego leczenia.
Domowe sposoby na bezsenność
Czy istnieje jeden cudowny sposób na bezsenność? Odpowiedź brzmi nie! Warto jednak wdrożyć w życie domowe sposoby na bezsenność i należy pamiętać o nich każdego dnia. Aby ułatwić zasypianie konieczna jest przede wszystkim zmiana nawyków i zmiana stylu życia. Warto zadbać o kondycję fizyczną, dlatego też aktywność fizyczna powinna na stałe zagościć w Twoim kalendarzu. Jeśli już wzmocnisz kondycję fizyczną, to postaraj się w miarę możliwości chodzić spać o stałej porze każdego dnia - pozwoli to nieco wyregulować Twój zegar biologiczny, a Ty wstaniesz w pełni sił. Odłóż na bok stres, unikaj późnego jedzenia i odstaw na bok alkohol. Te różne sposoby sprawią, że szybkie zaśnięcie nie będzie już dla Ciebie tak dużym wyzwaniem.
Leczenie bezsenności - jakie preparaty znaleźć można w aptece? Czego użyć do leczenia? Jakie są najlepsze sposoby?
Preparaty na sen dostępne w aptekach to zarówno leki, jak i suplementy diety. Typowe leki nasenne dostępne są na receptę. Niemniej jednak w aptece znajdziesz też leki nasenne dostępne bez recepty. Wśród nowych tego typu preparatów są chociażby leki zawierające difenhydraminę i doksylaminę. Aby wesprzeć rytm okołodobowy możesz wybrać preparat z melatoniną, która uzupełni ilość melatoniny w organizmie, poprzez który mogą pojawiać się problemy ze spaniem.
Poza tym preparaty na bezsenność i trudności w zasypianiu zawierają także wyciągi z kozłka lekarskiego, liść melisy, czy też wyciągi z szyszki chmielu. Substancje zawarte w tych roślinach wspomagają łatwiejsze zasypianie i wspomagają nieprzerwany sen. Ich zastosowanie w problemach ze snem sięga dawnych czasów, dlatego też są często wybierane przez pacjentów. Dzięki nim sen staje się przyjemnością, nie bolączką, a zasypianie nie sprawia już tak dużych problemów. Wypróbuj je, jeśli nie możesz zasnąć.
O autorze
mgr farm. Mateusz Jabłoński
Absolwent Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego na kierunku farmacja. Od ponad 12 lat nieprzerwanie pracuje w aptece ogólnodostępnej. Od ponad 7 lat piastuje stanowiska kierownika apteki. W swojej pracy kieruje się przede wszystkim dobrem pacjenta, dlatego też stara się uzmysławiać pacjentom, jak ważna jest świadoma i przemyślana farmakoterapia.
Poza pracą w aptece współpracuje z kilkoma branżowymi serwisami farmaceutycznymi, m.in. mgr.farm, aptekarz.pl, receptura.pl, gdzie przygotowuje i publikuje artykuły o tematyce farmaceutycznej i prozdrowotnej.
W czasie wolnym ceni sobie możliwość przebywania z rodziną, a w wolnych chwilach grywa w squasha.
« wróć
