Palenie papierosów to jeden z najbardziej rozpowszechnionych nałogów na świecie. Mimo że jego szkodliwość jest powszechnie znana, miliony ludzi każdego dnia sięgają po papierosa. Idealnym rozwiązaniem byłoby nigdy nie sięgnąć po papierosa, niestety nie zawsze się to udaje. Biorąc pod uwagę negatywne skutki palenia papierosów rezygnacja z nałogu okazuje się niezwykle cenna dla naszego zdrowia. Tylko jak to zrobić?
Dlaczego w ogóle palimy papierosy?
Zanim zagłębimy się w negatywne skutki palenia, warto zastanowić się, dlaczego ludzie w ogóle zaczynają palić. I choć przyczyn może być tyle samo ilu jest palaczy, to można przyjąć, że wśród najczęstszych czynników skłaniających do sięgnięcia po papierosa należy presja społeczna (zwłaszcza wśród młodzieży). Nie bez znaczenia pozostaje także przekonanie o tym, że palenie jest po prostu „cool”, a jeśli palę to jestem bardziej szanowany i zauważany wśród rówieśników czy współpracowników. Jeśli zaś weźmiemy pod uwagę osoby palące już od dłuższego czasu, to wówczas czynnikami determinującymi do sięgnięcia po kolejnego papierosa jest uzależnienie od nikotyny i fakt przyzwyczajenia, a także chęć rozładowania stresu, który otacza nas z każdej strony.
Negatywne skutki palenia dla naszego organizmu
Palenie papierosów wpływa negatywnie na niemal każdy narząd w ludzkim ciele. Szczególnie mocno na negatywne skutki palenia narażony jest układ oddechowy – ale nie tylko. Do czego może prowadzić palenie papierosów, a zwłaszcza regularne i długotrwałe palenie? M.in. do rozwoju:
- chorób układu oddechowego, takich jak: rak płuc (palenie to bez wątpienia główna i najważniejsza przyczyna występowania raka płuc – nawet ponad 80% przypadków tej choroby wynika z palenia papierosów), przewlekła obturacyjna choroba płuc, czy też rozedma płuc. Bardzo często u osób palących rozwija się także przewlekłe zapalenie oskrzeli
- chorób układu krążenia, a wśród nich: choroby wieńcowej (wzrost ryzyka zawału serca), nadciśnienia tętniczego krwi, udaru mózgu
- nowotworów innych niż rak płuc, tj. rak jamy ustnej i gardła, rak krtani, rak przełyku, a nawet rak pęcherza moczowego czy też rak trzustki
- schorzeń układu pokarmowego, takich jak choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy czy też refluks żołądkowo-przełykowy
- trudności względem zdrowia reprodukcyjnego – może pojawić się osłabienie płodności zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn, a także problemy z erekcją u mężczyzn
- problemów skórnych, np. zbyt wczesne starzenie się skóry, żółknięcie paznokci.
Zapamiętaj, ze bierne palenie może mieć takie same, a czasami nawet gorszy wpływ na zdrowie aniżeli palenie aktywne. Dlatego fakt, że nie palisz, a tylko wdychasz dym papierosowy wcale nie czyni Cię zdrowszym!
W jaki sposób radzić sobie z uzależnieniem od nikotyny? Sprawdzone sposoby leczenia i terapii uzależnienia od nikotyny
Rzucenie palenia nie jest łatwe, ale jest możliwe. Bez względu jednak na wybór konkretnej metody skuteczność procesu rzucania palenia będzie znacząco większa, jeśli będziesz tego pewny i będziesz na to w pełni zdecydowany/zdecydowana. Silna wola, a dodatkowo wsparcie bliskich to podstawa skutecznego pozbycia się nałogu. Nie jest to proste dlatego, że zawarta w papierosach nikotyna to substancja uzależniająca, stąd odstawienie jej na początku może wiązać się z nieprzyjemnymi objawami odstawiennymi. Pomóc w ich przezwyciężeniu może jedna z przedstawionych poniżej metod.
Nikotynowa Terapia Zastępcza (NTZ)
Nikotynowa Terapia Zastępcza to metoda farmakologiczna, która zgodnie z licznymi rekomendacjami stawiana jest na pierwszym miejscu (zaraz po technikach behawioralnych) w kontekście rozpoczęcia procesu rzucania palenia. Terapia polega na dostarczaniu organizmowi nikotyny w kontrolowanych dawkach. Jej zaletą jest brak szkodliwych substancji, które w przypadku palenia papierosów zawarte są w dymie papierosowym. Dzięki temu unika się przyjmowania kancerogennych (rakotwórczych) substancji do organizmu, stopniowo ogranicza się przyjmowanie uzależniającej nikotyny i w określonym czasie można ogłosić sukces w postaci wyjścia z nałogu.
W aptekach znaleźć można różne formy produktów leczniczych, dedykowanych terapii NTZ. W praktyce są to: plastry nikotynowe (np. Nicorette Invisipatch), gumy do żucia z nikotyną (np. Nicorette Classic 4mg), tabletki do ssania czy też aerozole doustne (np. Nicorette Spray).
Leki dostępne bez recepty
W ramach terapii leczenia uzależnienia od nikotyny stosuje się także substancje doustne, będące również lekami. Wśród takich substancji jest chociażby cytyzyna. Związek ten co do zasady opiera swoje działanie na wypieraniu nikotyny z receptorów dla niej przypisanych w organizmie. Dzięki temu, że niejako „udaje” nikotynę organizm nie odczuwa tak mocno skutków jej niedoboru. Terapia cytyzyną trwa standardowo 25 dni, a dawkowanie zmienia się w zależności od czasu trwania terapii. W aptekach znaleźć można różne produkty lecznicze, zawierające w swoim składzie cytyzynę. Są to np. Tabex czy też Desmoxan.
Inne metody terapii, czyli jak rzucić palenie bez leków?
Tutaj z pomocą z pewnością przyjść może tzw. terapia behawioralna, która w dużym uogólnieniu obejmuje wsparcie psychologiczne. Ma to ogromne znaczenie, co podkreślają także eksperci i specjaliści z zakresu medycyny w swoich wytycznych. Terapia behawioralna może przyjmować różne postaci, od indywidualnych sesji z terapeutą, po terapię grupową czy też specjalne telefony wsparcia dla osób rzucających palenie. Warto w tym miejscu podkreślić, że ogromne znaczenie dla osób chcących rzucić palenie jest wsparcie osób bliskich w tej trudnej i nierównej walce.
W praktyce można także stosować metody alternatywne, takie jak akupunktura czy medytacja. Szukając informacji na temat metod rzucenia palenia znaleźć można także takie sposoby, jak hipnoza, podczas której osoba zahipnotyzowana ma tłumaczony zły wpływ palenia na zdrowie i ukierunkowuje się ją na chęć rezygnacji z nałogu.
E-papierosy – czy faktycznie to dobre rozwiązanie?
E-papierosy szturmem wdarły się na rynek alternatywnych metod palenia. Początkowo miały być one ratunkiem dla osób palących tytoń. Z czasem okazało się jednak, że dla wielu z nich stanowią nowe źródło nałogu. I choć nie ma wątpliwości, że w dymie pochodzącym z e-papierosów ilość szkodliwych substancji jest znacząco mniejsza, to najnowsze badania pokazują, że w trakcie spalania tzw. liquidu w podgrzewaczu e-papierosów może dochodzić do powstawania równie niebezpiecznych substancji, co do których istnieje także podejrzenie kancerogenności.
JAK PRZYGOTOWAĆ SIĘ DO RZUCENIA PALENIA?
Proces rzucania palenia wcale nie jest prosty, dlatego też odpowiednie przygotowanie do niego to często duży krok w kierunku pozbycia się nałogu. Jak to zrobić?
- ustal datę rzucenia palenia i poinformuj o tym swoich bliskich
- przygotuj się mentalnie - pamiętaj o korzyściach zdrowotnych, a także finansowych!
- usuń wszystkie papierosy i akcesoria do palenia z domu, a nawet z miejsca pracy
- zidentyfikuj sytuacje wyzwalające chęć zapalenia (stres, praca, pośpiech) i przygotuj strategie radzenia sobie z nimi bez papierosa
- jeśli to nie pomoże rozważ skonsultowanie się z lekarzem lub specjalistą od uzależnień.
O autorze
mgr farm. Mateusz Jabłoński
Absolwent Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego na kierunku farmacja. Od ponad 12 lat nieprzerwanie pracuje w aptece ogólnodostępnej. Od ponad 7 lat piastuje stanowiska kierownika apteki. W swojej pracy kieruje się przede wszystkim dobrem pacjenta, dlatego też stara się uzmysławiać pacjentom, jak ważna jest świadoma i przemyślana farmakoterapia.
Poza pracą w aptece współpracuje z kilkoma branżowymi serwisami farmaceutycznymi, m.in. mgr.farm, aptekarz.pl, receptura.pl, gdzie przygotowuje i publikuje artykuły o tematyce farmaceutycznej i prozdrowotnej.
W czasie wolnym ceni sobie możliwość przebywania z rodziną, a w wolnych chwilach grywa w squasha.
« wróć
