Wielu z nas nie zwraca uwagi na stan naszych dziąseł, dopóki nie pojawią się problemy związane z bólem dziąseł. Bolące dziąsła mogą utrudniać codzienne czynności takie jak jedzenie czy szczotkowanie zębów i mają wpływ na ogólną kondycję organizmu. W jaki sposób można nieco ograniczyć lub zminimalizować ból dziąseł w oczekiwaniu na wizytę w gabinecie stomatologicznym? Jak zapobiegać stanom zapalnym dziąseł? Sprawdź koniecznie!
Czym są dziąsła?
Dziąsło to jasnoróżowa, silnie unaczyniona tkanka znajdująca się w jamie ustnej i stanowiąca część błony śluzowej. Osłania ona wyrostek zębodołowy i jest z nim zrośnięta. Dziąsło przylega do zębiny oraz otacza sąsiadujące zęby. Zdrowe dziąsła nie bolą ani nie krwawią podczas szczotkowania czy spożywania posiłków. Każdy ból dziąseł, swędzenie, krwawienie czy stany zapalne jamy ustnej należy skonsultować ze stomatologiem.
Ból i krwawienie dziąseł - jakie mogą być przyczyny bólu dziąseł?
W przypadku dziąseł ból może być spowodowany wieloma czynnikami. Choroby dziąseł można podzielić na kilka grup. Pierwsza z nich to choroby, które są skutkiem złej higieny jamy ustnej, gromadzenia się płytki nazębnej i resztek jedzenia. Na nasze dziąsła może wpływać także nieleczona próchnica.
Zdarza się również, że chore dziąsła są wynikiem zarówno złej higieny, jak i czynników ogólnoustrojowych. Może się tak zdarzyć m.in. u młodzieży w okresie dojrzewania (zmiany hormonalne), u ciężarnych kobiet (ciążowe zapalenie dziąseł), u osób chorych na bulimię, cierpiących na niedobory żywieniowe, anoreksję, cukrzycę, a także w przypadku przyjmowania niektórych leków oraz w sytuacji, gdy mamy niedobory witamin.
Stan zapalny dziąseł czy inne choroby dziąseł mogą być też wywoływane czynnikami, które nie są bezpośrednio związane z brakiem higieny. Wtedy po usunięciu kamienia nazębnego objawy nadal nie ustępują. Takie schorzenia mogą wywoływać wirusy, bakterie i grzyby. Wpływ na tego rodzaju dolegliwości mogą mieć uwarunkowania genetyczne lub niektóre choroby ogólnoustrojowe i choroby obniżające odporność. W przypadku niektórych chorób ogólnoustrojowych, na dziąsłach czasami tworzą się dodatkowo nadżerki oraz biało-czerwone wykwity.
Za inne przyczyny bolących dziąseł można uznać również urazy mechaniczne, które spowodowane są oparzeniami, ugryzieniem twardego pożywienia lub nieprawidłową techniką szczotkowania (zbyt agresywne szczotkowanie). Uszkodzeniom mechanicznym może sprzyjać niedopasowanie protez zębowych czy aparatów ortodontycznych. Ból dziąsła może wystąpić również po ekstrakcji, czyli usunięciu zęba przez dentystę.
Warto też zaznaczyć, że osoby palące papierosy mogą częściej skarżyć się na dolegliwości bólowe, krwawienie oraz podrażnienia dziąseł. Osoby palące powinny mieć też świadomość, że uszkodzone dziąsła u palaczy trudniej się goją.
Zadbaj o higienę jamy ustnej! Zwróć uwagę na technikę mycia zębów
Zęby należy myć nie rzadziej niż dwa razy w ciągu doby. Usuwanie resztek i bakterii z powierzchni zębów oraz przestrzeni międzyzębowych warto jednak praktykować po każdym posiłku. Postępowanie to sprawi nie tylko, że będziemy mieć zdrowe zęby, ale i pozytywnie wpłynie na kondycję dziąseł. Ponadto regularnie i delikatnie nitkuj przestrzenie pomiędzy zębami. Takie działania mogą zapobiegać powstawaniu stanów zapalnych w jamie ustnej.
Jeżeli nie szczotkujemy zębów lub stosujemy niewłaściwą i niedokładną technikę, narażamy się na odkładanie płytki bakteryjnej w jamie ustnej, która z czasem przekształca się w kamień nazębny. Kiedy kamień zlokalizowany jest przy szyjkach zębowych, zaczyna podrażniać dziąsła. Nieprawidłowa higiena jamy ustnej powoduje, że nawet niewielkie uszkodzenia mechaniczne czy podrażnienia mogą przekształcić się w bolące afty lub owrzodzenia.
Ból dziąsła - objawy zapalenia dziąseł
Warto też być świadomym, że często na początkowym etapie zapalenia dziąseł zdarza się, że dolegliwości bólowe nie występują. Z tego względu pierwsze objawy chorobowe są bagatelizowane. Jakie mogą być objawy zapalenia dziąseł? To m.in. zaczerwienienie dziąseł, obrzęk i zwiększona wrażliwość na dotyk. Objawami, świadczącymi o tym, że z naszymi dziąsłami może dziać się coś niedobrego, są również krwawienia podczas mycia, nitkowania zębów czy jedzenia. Zdarzyć się może także, że dochodzi do recesji dziąseł. Odsłonięte szyjki zębowe sprawiają, że nasze zęby zaczynają wyglądać na wydłużone, co z kolei może prowadzić do nadwrażliwości zębów.
8 sposobów na bolące dziąsła - to musisz wiedzieć!
Ból dziąsła i zapalenie dziąseł powinno być skonsultowane z lekarzem. Po wykonaniu delikatnego szczotkowania osoba cierpiąca na ból dziąseł może wypróbować domowe i apteczne sposoby na łagodzenie dolegliwości. Takie metody stosowane są w celu łagodzenia bólu w czasie oczekiwania na wizytę u stomatologa.
Ziołowe płukanki - czasami ulgę w bólu przynosi stosowanie ziół, które - jak się powszechnie uważa - mają właściwości przeciwzapalne, ściągające i antyseptyczne. Do sporządzania domowych płukanek do płukania jamy ustnej używa się liści szałwii lekarskiej, ziela tymianku, koszyczka rumianku czy nagietka lekarskiego lub kory dębu. Pamiętajmy jednak, że domowe płukanki nie zastąpią nam wizyty u stomatologa, nawet jeżeli powodują złagodzenie bólu.
Płukanka z wody utlenionej - w domu można też przygotować płukankę z łyżki stołowej 3-procentowej wody utlenionej i połowy szklanki zwykłej, przegotowanej, niegorącej wody.
Płyny do płukania jamy ustnej - w aptekach znajdziemy płyny dentystyczne na bolące i krwawiące dziąsła. Odpowiednie połączenie składników może przyczynić się do złagodzenia podrażnień i ulgi. Takie produkty często zawierają chlorheksydynę, stosowaną pomocniczo w celu łagodzenia stanu zapalnego w obrębie jamy ustnej.
Zimne okłady - na chwilowe złagodzenie dolegliwości bólowych mogą nam również pomóc zimne okłady. Taki okład może przynieść ulgę i zmniejszyć przekrwienie, jednak trzeba pamiętać, aby źródło zimna nie było bezpośrednio przykładane do skóry policzka. Warto zawinąć je np. w bawełnianą ściereczkę. Taki okład nie powinien być jednak stosowany zbyt długo.
Pasty do zębów o właściwościach przeciwzapalnych i przeciwbakteryjnych - jak już wiemy, łagodne zapalenie dziąseł często ustępuje w przypadku, gdy skupimy się na odpowiedniej higienie jamy ustnej. Zadbajmy więc o dokładniejsze szczotkowanie i nitkowanie zębów za pomocą nici dentystycznej. Przydatne w procesie niwelowania stanu zapalnego mogą okazać się też pasty z substancjami łagodzącymi i przeciwzapalnymi w składzie. Można też sięgnąć po produkty, które zawierają naturalne ekstrakty, np. z szałwii czy kory dębu.
Żele stomatologiczne - takie produkty bywają wykorzystywane w celu łagodzenia różnych zmian, w tym m.in. nadżerek, owrzodzeń, krwawień czy różnego rodzaju uszkodzeń wywołanych np. aparatem ortodontycznym lub zabiegami stomatologicznymi.
Wymiana szczoteczki - kolejnym sposobem na ograniczenie dolegliwości ze strony dziąseł może być wymiana szczoteczki na nieco delikatniejszą. Można też zdecydować się na szczoteczkę soniczną z opcją masażu dziąseł.
Usuwanie kamienia nazębnego - kamień nazębny prowadzi nie tylko do podrażnień, ale i osłabienia błon śluzowych. Bywa on też przyczyną zapalenia dziąseł. Należy go więc regularnie usuwać u stomatologa. Usunięcie kamienia często przyczynia się do regeneracji dziąseł.
Ból dziąseł i stany zapalne dziąseł - jak im zapobiegać?
Oprócz właściwej higieny jamy ustnej i dobrze zbilansowanej diety zadbaj także o wspomniane regularne, kontrolne wizyty u stomatologa. Wizyty powinny odbywać się przynajmniej co sześć miesięcy. Lekarz oceni stan naszych dziąseł i zębów. Pamiętajmy, że nieleczony stan zapalny prowadzi do wielu komplikacji.
Nieleczone zapalenie dziąseł może powodować zapalenia przyzębia, a nawet zanik kości, rozchwianie zębów prowadzące do wypadania zębów, ropień dziąsła lub szczęki, wrzodziejąco-martwicze zapalenie dziąseł i wiele innych poważnych chorób. Dlatego też wczesne reagowanie na niepokojące zmiany i wdrożenie leczenia pod okiem specjalisty jest niezwykle istotne.
Podsumowanie
Ból dziąseł negatywnie wpływa na nasze codzienne funkcjonowanie. Zapaleniu dziąseł można zapobiegać m.in. poprzez codzienną i dokładną higienę całej jamy ustnej. Dokładnie szczotkujmy zęby po każdym posiłku i używajmy nici dentystycznych do usuwania bakterii z przestrzeni międzyzębowych. Nie zapominajmy także o odpowiednio zbilansowanej diecie bogatej w potrzebne naszemu organizmowi witaminy i minerały, unikajmy palenia papierosów i nie zapominajmy o regularnych wizytach w gabinecie lekarza dentysty.
Przedstawione treści nie są poradą medyczną i nie mogą nam zastąpić konsultacji stomatologicznej. W przypadku bólu, w tym bólu w obrębie błony śluzowej jamy ustnej należy skonsultować się z lekarzem.
O autorze
mgr farm. Edyta Sukiennik
Absolwentka Uniwersytetu Medycznego w Łodzi na kierunku farmacji. Posiada I-stopień specjalizacji aptecznej. Farmaceutka z powołania. Od 25 lat związana czynnie z zawodem farmaceuty. A od ponad 22 lat piastuje funkcje kierownika. Swoją pierwszą aptekę otworzyła w 2004 roku. W kolejnych latach tworzyła kolejne placówki wychodząc naprzeciw potrzebom rynku. Od początku kierowała się podstawowymi wartościami którymi są: szacunek, uczciwość, odpowiedzialność dla dobra i zdrowia pacjenta. Empatia, cierpliwość i wyrozumiałość to jej podstawowe cechy osobowości.
W wolnym czasie podróżuje. Uwielbia poznawać nowe miejsca, poznawać ludzi i ich obyczaje.
« wróć