Regularne kontrolowanie ciśnienia tętniczego w domu to istotna kwestia w profilaktyce chorób sercowo-naczyniowych. Jednak pomiar ciśnienia w domu wymaga przestrzegania określonych zasad, a popełniane błędy mogą prowadzić do nieprawidłowych wyników i błędnych decyzji terapeutycznych. Na co szczególnie zwrócić uwagę?
Nieprawidłowe przygotowanie do pomiaru
Jednym z najczęstszych błędów jest brak odpowiedniego przygotowania przed wykonaniem pomiaru. Wiele osób mierzy ciśnienie zaraz po wysiłku fizycznym, po wypiciu kawy czy po stresującej sytuacji. A więc jak mierzyć ciśnienie prawidłowo? Przede wszystkim należy zapewnić sobie 5-minutowy odpoczynek w pozycji siedzącej przed pomiarem. Należy również unikać kofeiny, alkoholu i palenia papierosów przez co najmniej 30 minut przed badaniem. Pełny pęcherz moczowy również może wpływać na wyniki, dlatego warto skorzystać z toalety przed pomiarem. Rozmawianie podczas mierzenia czy nawet głębokie oddychanie również mogą błędnie zawyżać wartości pomiaru (sprawdź np. Omron M3 Comfort ciśnieniomierz naramienny).
Błędny dobór i założenie mankietu
Jeśli chodzi o ciśnieniomierz naramienny błąd najczęściej wynika z nieprawidłowego doboru rozmiaru mankietu (sprawdź np. Microlife mankiet 4G M-L). Zbyt mały mankiet zawyża wyniki, podczas gdy zbyt duży może je zaniżać. Mankiet należy zakładać na nagie ramię – nigdy na gruby sweter! Dolny brzeg mankietu powinien znajdować się około 2-3 cm powyżej zgięcia łokciowego, a cała powierzchnia mankietu musi równomiernie przylegać do ramienia. Zbyt luźno założony mankiet może dawać nieprawidłowe odczyty.
Sprawdź też: Jakie badania warto wykonać profilaktycznie po 40 roku życia?
Nieprawidłowa pozycja ciała podczas pomiaru
Pozycja ciała ma ogromny wpływ na dokładność pomiaru ciśnienia. Podstawowym błędem jest mierzenie ciśnienia w pozycji stojącej lub leżącej zamiast w prawidłowej pozycji siedzącej. Podczas pomiaru należy siedzieć wygodnie z prostymi plecami opartymi o oparcie krzesła, stopy trzymać płasko na podłodze, a ramię z mankietem swobodnie oprzeć na stole na wysokości serca. Skrzyżowane nogi mogą podnieść ciśnienie nawet o kilka mmHg. Ramię z założonym mankietem nie powinno być trzymane w powietrzu ani zwisać wzdłuż ciała (sprawdź np. Ciśnieniomierz naramienny Novama Pro blue).
Błędy w interpretacji wyników i częstotliwości pomiarów
Wielu pacjentów popełnia błąd polegający na wyciąganiu wniosków na podstawie pojedynczego pomiaru. Prawidłowe monitorowanie ciśnienia wymaga wykonywania pomiarów regularnie, najlepiej o tej samej porze dnia przez kilka kolejnych dni. Pojedyncze wysokie odczyty nie oznaczają od razu nadciśnienia, podobnie jak pojedyncze niskie wartości nie wykluczają problemów z ciśnieniem. Zaleca się wykonywanie 2-3 pomiarów w odstępach kilku minut i obliczanie średniej. Ważne jest również prowadzenie dzienniczka pomiarów, w którym zapisuje się nie tylko wartości, ale także okoliczności pomiaru, samopoczucie czy – co szczególnie ważne – przyjmowane leki (sprawdź np. Omron M7 Intelli ItAfib ciśnieniomierz naramienny).
Najczęściej zadawane pytania o mierzenie ciśnienia w domu
Czy można mierzyć ciśnienie na obu ramionach? Tak, ale wybierz jedno ramię do regularnych pomiarów. Różnica między ramionami do 10 mmHg jest normalna, ale większe różnice wymagają konsultacji z lekarzem.
Jak często mierzyć ciśnienie w domu? W okresie diagnostycznym lub zmiany leczenia mierz 2 razy dziennie przez tydzień. Po ustabilizowaniu wyników wystarczy 2-3 razy w tygodniu.
Czy mankiet automatycznego ciśnieniomierza może się zepsuć? Tak, mankiety podlegają zużyciu. Sprawdzaj je regularnie pod kątem uszkodzeń i kalibruj urządzenie regularnie w serwisie.
Podsumowanie
Prawidłowy pomiar ciśnienia w domu wymaga odpowiedniego przygotowania, właściwej techniki i regularności. Unikanie podstawowych błędów pozwala uzyskać wiarygodne wyniki, które są cenną informacją dla lekarza. Pamiętaj, że domowe pomiary to uzupełnienie, a nie zastąpienie profesjonalnej opieki medycznej.
Sprawdź nasze: Ciśnieniomierze naramienne i nadgarstkowe
mgr farm. Mateusz Jabłoński
