Rzucenie palenia to proces, który bywa trudny ze względu na silne uzależnienie od nikotyny, ale i nie tylko - w dużej mierze to nawy, przyzwyczaenie do pewnego zachowania, pewnej rutyny dnia czy zwykłego zajęcia czymś rąk. Okazuje się jednak, że na rynku dostępnych jest wiele produktów, które mogą znacząco ułatwić walkę z nałogiem. O jakie dokładnie chodzi? Które preparaty dostepne w aptekach mogą pomóc nam w tym trudnym procenie rozstawania się z nałogiem?
Rzucanie palenia, czyli nikotynowa terapia zastępcza
Nikotynowa terapia zastępcza (NTZ) to metoda leczenia uzależnienia od tytoniu, która polega na dostarczaniu organizmowi nikotyny w kontrolowanych dawkach, ale bez szkodliwych substancji zawartych w dymie tytoniowym. Dzięki temu łagodzi się objawy odstawienia nikotyny, takie jak drażliwość, niepokój, problemy z koncentracją czy silna chęć zapalenia papierosa.
NTZ działa na prostej zasadzie - stopniowo zmniejsza się dawkę nikotyny dostarczanej do organizmu, co pozwala na łagodne odzwyczajanie się. To o tyle korzystne, że właśnie nagłe odstawienie nikotyny jest główną przyczyną niepowodzeń w rzucaniu palenia, gdyż wywołuje silne objawy odstawienne. Badania pokazują, że stosowanie nikotynowej terapii zastępczej zwiększa szanse na skuteczne rzucenie palenia nawet o 50-60% w porównaniu z próbami bez tego wsparcia.
Produkty na rzucanie palenia – plastry nikotynowe
Produktów wspomagających rzucanie palenia jest wiele. Są to między innymi plastry nikotynowe. To jeden z najpopularniejszych produktów NTZ. Są to małe, przylepne plastry, które przykleja się na skórę - najczęściej na ramię, biodro lub górną część pleców. Przez skórę nikotyna przenika do krwiobiegu, zapewniając stały i kontrolowany poziom tej substancji w organizmie przez cały dzień.
Głównym składnikiem plastrów jest nikotyna, która uwalniana jest stopniowo przez określony czas (najczęściej 16 lub 24 godziny) (np. Nicorette Invisipatch). Poza nikotyną plastry zawierają substancje pomocnicze, które zapewniają odpowiednią przyczepność i przenikanie nikotyny przez skórę. Plastry nikotynowe dostępne są w różnych dawkach, co pozwala na dopasowanie terapii do stopnia uzależnienia oraz na stopniowe zmniejszanie ilości nikotyny dostarczanej do organizmu:
- Plastry o wysokiej dawce (21-25 mg) - zalecane dla osób palących więcej niż 20 papierosów dziennie
- Plastry o średniej dawce (14-15 mg) - dla osób palących 10-20 papierosów dziennie lub jako drugi etap terapii
- Plastry o niskiej dawce (7-10 mg) - dla osób palących mniej niż 10 papierosów dziennie lub jako końcowy etap terapii.
Sprawdź też: Czy ciężko jest rzucić palenie? Co dzieje się wtedy z naszym organizmem?
Jak stosować plastry nikotynowe?
Instrukcja stosowania plastrów nikotynowych może różnić się w zależności od preparatu, niemniej jednak zwykle wygląda następująco:
- Plaster należy przyklejać raz dziennie na czystą, suchą i nieowłosioną skórę, najlepiej rano po przebudzeniu
- Za każdym razem warto zmieniać miejsce aplikacji, aby uniknąć podrażnień skóry
- Terapię zazwyczaj rozpoczyna się od plastrów o najwyższej dawce, odpowiedniej dla stopnia uzależnienia
- Po 4-6 tygodniach przechodzi się na plastry o średniej dawce, a następnie o najniższej
- Całkowita terapia trwa zwykle 8-12 tygodni.
Warto pamiętać, że podczas stosowania plastrów nikotynowych nie należy palić papierosów, gdyż może to prowadzić do przedawkowania nikotyny.
Tabletki na rzucenie palenia
Tabletki do ssania z nikotyną to kolejna forma nikotynowej terapii zastępczej. Są one dyskretne w użyciu i pozwalają na szybkie dostarczenie nikotyny, gdy pojawia się silna chęć zapalenia papierosa. Tabletki nikotynowe dostępne są najczęściej w dawkach 2 mg i 4 mg. Wybór odpowiedniej dawki zależy od stopnia uzależnienia. Tabletki 4 mg przeznaczone są dla osób silnie uzależnionych, palących pierwszego papierosa w ciągu 30 minut od przebudzenia (np. Nicorette Coolmint 4mg). Z kolei tabletki 2 mg to wybór dla osób o mniejszym stopniu uzależnienia, palących pierwszego papierosa po upływie 30 minut od przebudzenia.
Jak stosować tabletki nikotynowe na rzucenie palenia?
Tabletki należy ssać powoli, a nie połykać czy rozgryzać. Gdy tabletka zaczyna pikantnie smakować, należy przestać ją ssać i umieścić między dziąsłem a policzkiem, aż smak nie złagodnieje. Proces ten powtarza się, aż tabletka całkowicie się rozpuści, co trwa około 20-30 minut. Chodzi o fakt, że nikotyna uwalnia się powoli i aby cała dawka nikotyn została uwolniona z preparatu. Tabletki nikotynowe są szczególnie przydatne, gdy potrzebujemy szybkiej "dawki" nikotyny, np. w sytuacjach zwiększonego stresu lub silnego pragnienia zapalenia papierosa.
Rzucanie palenia przy pomocy aerozoli lub gum z nikotyną
Gumy i aerozole nikotynowe to formy terapii zastępczej, które pozwalają na szybkie dostarczenie nikotyny w momentach silnej chęci zapalenia papierosa. Gumy nikotynowe to jedna z najdłużej stosowanych form NTZ. Dostępne są najczęściej w dawkach 2 mg i 4 mg - w różnych smakach (np. Nicorette Freshfruit Gum 2mg lub Nicorette Classic GUM 4mg).
Jak stosować gumy nikotynowe?
Gumę nikotynową żuje się inaczej niż zwykłą gumę do żucia. Należy żuć ją powoli, aż poczuje się pikantny smak lub lekkie mrowienie. Następnie należy przestać żuć i umieścić gumę między dziąsłem a policzkiem, a gdy smak zaniknie - należy znów kilka razy żuć gumę. Proces ten powtarza się przez około 30 minut.
Jak stosować aerozole nikotynowe?
Z kolei aerozole (spraye) do stosowania w jamie ustnej to najszybsza forma dostarczania nikotyny spośród wszystkich dostępnych produktów NTZ. Jedna dawka aerozolu dostarcza około 1 mg nikotyny (np. Nicorette Spray lub Nicorette Cool Berry spray). Zazwyczaj stosuje się 1-2 dawki w momencie chęci zapalenia papierosa, maksymalnie 4 dawki na godzinę i nie więcej niż 64 dawki dziennie. Aerozole są szczególnie polecane osobom, które potrzebują bardzo szybkiego dostarczenia nikotyny w momentach silnego głodu nikotynowego, gdyż działają już po około 60 sekundach od aplikacji.
Podsumowanie
Nikotynowa terapia zastępcza to skuteczna metoda wspomagająca rzucanie palenia. Wybór odpowiedniego produktu zależy od indywidualnych preferencji i stopnia uzależnienia. Plastry nikotynowe są dobre dla osób, które potrzebują stałego poziomu nikotyny przez cały dzień. Tabletki nikotynowe sprawdzają się u osób, które potrzebują dyskretnej metody dostarczania nikotyny w ciągu dnia. Z kolei aerozole nikotynowe najszybciej dostarczają nikotynę, co czyni je dobrym rozwiązaniem dla osób z silnym uzależnieniem, potrzebujących natychmiastowej ulgi w momentach głodu nikotynowego.
Zapamiętaj - najlepsze efekty w rzucaniu palenia osiąga się, łącząc nikotynową terapię zastępczą z pomocą specjalisty oraz wsparciem bliskich osób.
Sprawdź nasze: Leki, plastry, tabletki na rzucenie palenia
O autorze
mgr farm. Mateusz Jabłoński
Absolwent Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego na kierunku farmacja. Od ponad 12 lat nieprzerwanie pracuje w aptece ogólnodostępnej. Od ponad 7 lat piastuje stanowiska kierownika apteki. W swojej pracy kieruje się przede wszystkim dobrem pacjenta, dlatego też stara się uzmysławiać pacjentom, jak ważna jest świadoma i przemyślana farmakoterapia.
Poza pracą w aptece współpracuje z kilkoma branżowymi serwisami farmaceutycznymi, m.in. mgr.farm, aptekarz.pl, receptura.pl, gdzie przygotowuje i publikuje artykuły o tematyce farmaceutycznej i prozdrowotnej.
W czasie wolnym ceni sobie możliwość przebywania z rodziną, a w wolnych chwilach grywa w squasha.
« wróć
