Mleko matki to pierwszy i najlepszy wybór w kontekście karmienia dziecka. Z różnych powodów jednak nie zawsze jest to możliwe. Różnego rodzaju nietolerancje pokarmowe i alergie mogą sprawić, że konieczne będzie wdrożenie odpowiedniego postępowania dietetycznego w postaci mleka modyfikowanego. W kontekście tego rodzaju pokarmu nierzadko równie ważne co wybór mleka jest także właściwe jego przygotowanie i przechowywanie. Jak robić to prawidłowo i dbać o zdrowie i bezpieczeństwo dziecka?
Higiena przy przygotowywaniu mleka modyfikowanego
Nie ulega wątpliwości, że podstawą właściwego przygotowania mleka modyfikowanego jest zachowanie odpowiedniej higieny. Nie zdziwi chyba nikogo fakt, że przygotowywanie mleka w niehigienicznych warunkach może wiązać się z ryzykiem spożycia przez dziecko różnego rodzaju zanieczyszczeń czy też drobnoustrojów. W związku z tym przed przystąpieniem do przygotowania posiłku należy przede wszystkim zadbać o to, aby:
- Dokładnie umyć ręce, najlepiej mydłem lub środkiem z domieszką substancji dezynfekujących.
- Wyparzyć butelkę, smoczek i nakrętkę przed każdym użyciem – sposobów wyparzania jest co najmniej kilka, od specjalnych sterylizatorów po „zwykle” wyparzenie utensyliów we wrzątku (najlepiej pozostawić je w gorącej wodzie na około 3-5 minut).
- Używać wyłącznie czystych ściereczek, a mleko przygotowywać na czystej powierzchni.
Wszystkie elementy butelki (w zależności od modelu to smoczek, butelka lub czasami rurka odpowietrzająca) powinny być dokładnie wysuszone – na czystym ręczniku papierowym lub dedykowanej suszarce. Nie należy wycierać ich ściereczką kuchenną, która może być źródłem różnych patogenów lub też innych zanieczyszczeń.
{%PRODUCTS_WIDGET%}
Prawidłowe przygotowanie mleka modyfikowanego
Proces przygotowania mleka modyfikowanego to wbrew temu, co mogłoby się wydawać niekoniecznie proste i łatwe zadanie. Tym bardziej, jeśli mowa o świeżo upieczonych rodzicach. Dlatego też warto pamiętać o kilku istotnych zasadach. Po pierwsze do przygotowania mleka powinno używać się świeżej i przegotowanej wody, ostudzonej do temperatury około 35-40°C. Ważne, aby mleko było ciepłe, ale nie gorące. To w jaki sposób przygotować mleko dla dziecka zależy też od rodzaju mleka i wieku dziecka. Dlatego też należy sprawdzić na opakowaniu, jaką ilość wody i proszku rekomenduje producent mleka. Następnie należy odmierzyć wymaganą ilość wody do butelki i dosypać odpowiednią ilość proszku – najlepiej za pomocą dołączanej do produktów mlekozastępczych miarki. Puszki z mlekiem modyfikowanym (np. Bebilon Profutura DuoBiotik 4 lub Bebilon Profutura DuoBiotik 3) posiadają w środku specjalne miarki do odmierzania mleka. Mleko powinno nabierać się płasko, nie ubijając proszku w opakowaniu – takie ubijanie może powodować niewłaściwe odmierzanie wymaganej dawki preparatu.
Po dodaniu mleka do wody trzeba zakręcić butelkę i delikatnie, ale wystarczająco długo wytrząsać w celu rozpuszczenia proszku. Warto przy tym wszystkim pamiętać, aby nie dodawać do wody więcej proszku, aniżeli zaleca producent. Mogło by to zwiększać ryzyko problemów trawiennych u niemowlęcia.
Przechowywanie otwartego opakowania mleka modyfikowanego
Właściwe przechowywanie otwartego opakowania mleka modyfikowanego ma zasadnicze znaczenie dla zachowania jego jakości. Warto bowiem wiedzieć że mleko w proszku jest wrażliwe na światło, wilgoć i temperaturę. Jak zatem przechowywać otwarte opakowania mleka modyfikowanego?
- Po pierwsze opakowanie mleka powinno być szczelnie zamknięte, aby zapobiec dostawaniu wilgoci do proszku.
- Mleko należy też przechowywać w suchym miejscu, w temperaturze pokojowej (15-25°C) – należy unikać zbyt wysokich temperatur, gdyż wysoka temperatura to istotny czynnik ryzyka zachodzenia zmian w składzie mleka.
- Należy też unikać przechowywania mleka w łazience lub nad kuchenką ze względu na wilgoć i temperaturę.
- Należy sprawdzić jaki okres przydatności po otwarciu deklaruje producent, zwykle zalecają oni, aby zużyć mleko w ciągu 4 tygodni od otwarcia
Wartym wypróbowania jest pomysł, aby na opakowaniu mleka zapisywać datę jego otwarcia. Dzięki temu nie przeoczymy terminu przydatności po otwarciu i zapewnimy dziecku możliwie najlepszą jakość przygotowywanych posiłków.
Przechowywanie przygotowanego mleka modyfikowanego
Przygotowane mleko modyfikowane wymaga szczególnej uwagi. Wszystko dlatego, że gotowa mieszanka proszku z wodą jest bardziej podatna na różnego rodzaju zmiany zachodzące w jej składzie, które niestety obniżają jej jakość i wartość zdrowotną. Zaleca się zatem, aby świeżo przygotowane mleko zużyć w ciągu 2 godzin od jego sporządzenia. Po tym czasie mieszaninę powinno się wylać i przygotować nową. Sposobem na przedłużenie przydatności mieszaniny jest przechowywanie jej w lodówce o temperaturze 2-4°C. Nie należy jednak przechowywać jej w tych warunkach dłużej aniżeli 24 godziny.
Warto również pamiętać, aby nie zamrażać przygotowanego mleka modyfikowanego. Jeśli korzystamy z mleka przetrzymywanego w lodówce warto wyjąć je z lodówki na 15-30 minut przed planowanym karmieniem i oczywiście podgrzać. Rekomenduje się, aby unikać podgrzewania w kuchence mikrofalowej. Idealnym rozwiązaniem są specjalne podgrzewacze lub też kąpiel wodna (zanurzenie zamkniętej butelki w gorącej, podgrzewanej wodzie).
Przygotowanie i przechowywanie mleka w podróży
Podczas podróży z dzieckiem należy zachować szczególną ostrożność. A to dlatego, że warunku w trakcie podróży nierzadko odbiegają od tych, jakie jesteśmy w stanie zapewnić w domu. Dlatego też biorąc pod uwagę kwestię przygotowywania i przechowywania mleka w podróży należy przestrzegać kilku poniższych zasad.
- Przygotowanie mleka w podróży:
- Zabierz odmierzoną ilość proszku w osobnych, czystych pojemniczkach (pomocne są specjalne pojemniki na mleko, które posiadają oddzielne miejsca na kolejne porcje proszku).
- Weź ze sobą przegotowaną, ostudzoną wodę w sterylnej butelce.
- Zawsze miej przy sobie zapasową, czystą butelkę.
- Bardzo ważne - używaj wody butelkowanej, jeśli nie masz pewności co do jakości wody w miejscu pobytu.
- Przechowywanie mleka w czasie podróży:
- Po pierwsze – idealnie było by korzystać z torby termoizolacyjnej do transportu przygotowanego mleka.
- Używaj wkładów chłodzących, aby utrzymać odpowiednią temperaturę – jeśli nie zamierzasz podać mleka dziecku w przeciągu maksymalnie 1-2 godzin umieść mieszaninę w chłodnym miejscu, aby zachować jej walory na dłużej.
- Rekomenduje się, aby mleko przygotowane w podróży zużyć w ciągu godziny, tym bardziej, jeśli temperatura wokół odbiega od temperatury pokojowej.
Przestrzeganie powyższych zasad pomoże zapewnić bezpieczeństwo i właściwą wartość odżywczą posiłków Twojego dziecka. A to przecież jest najważniejsze w kontekście właściwego i niezakłóconego rozwoju malucha.
O autorze
mgr farm. Mateusz Jabłoński
Absolwent Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego na kierunku farmacja. Od ponad 15 lat nieprzerwanie pracuje w aptece ogólnodostępnej. Od ponad 10 lat piastuje stanowisko kierownika apteki. W swojej pracy kieruje się przede wszystkim dobrem pacjenta, dlatego też stara się uzmysławiać pacjentom, jak ważna jest świadoma i przemyślana farmakoterapia.
Poza pracą w aptece współpracuje z kilkoma branżowymi serwisami farmaceutycznymi, m.in. mgr.farm, aptekarz.pl, receptura.pl, gdzie przygotowuje i publikuje artykuły o tematyce farmaceutycznej i prozdrowotnej.
W czasie wolnym ceni sobie możliwość przebywania z rodziną, a w wolnych chwilach grywa w squasha.
« wróć