Ludzkie ciało składa się w około 60% z wody. W niektórych sytuacjach dochodzi jednak do nadmiernego gromadzenia się płynu w organizmie, co powoduje wzrost masy ciała i ogólne pogorszenie samopoczucia. Jaką funkcję w organizmie pełni woda i jakie są objawy zatrzymania wody w ciele? Dlaczego płyn gromadzi się w nadmiarze i jak pozbyć się z ciała zalegającej wody? Czytaj dalej i dowiedz się więcej!
Rola wody w organizmie
Woda odgrywa niezwykle istotną rolę w ludzkim organizmie, pełniąc kluczową funkcję w wielu procesach fizjologicznych. Jest ona niezbędna do transportu składników odżywczych, minerałów i tlenu do komórek organizmu. Ponadto woda działa jako rozpuszczalnik, umożliwiając efektywną dystrybucję substancji niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania komórek. Co więcej, woda absorbuje ciepło podczas wydzielania potu, co przyczynia się do chłodzenia organizmu w warunkach wzmożonej aktywności fizycznej lub podczas występowania wysokich temperatur.
Warto wiedzieć, że woda stanowi główny składnik płynów komórkowych, co jest niezbędne do utrzymania prawidłowej struktury komórek. Znaczna część substancji chemicznych uczestniczących w procesach metabolicznych w organizmach żywych działa w środowisku wodnym. Ponadto płyn ten pełni kluczową rolę w wielu procesach metabolicznych, takich jak hydroliza, czyli rozkład związków chemicznych za pomocą wody. Warto pamiętać, że woda jest głównym składnikiem płynów ustrojowych, takich jak krew i limfa, które pełnią rolę transportową i odprowadzają zbędne substancje metaboliczne i produkty przemiany materii z organizmu, wspierając jego samooczyszczanie.
Co więcej, woda jest niezbędna do procesu trawienia. Płyn pomaga w rozpuszczaniu substancji odżywczych, ułatwia ich absorpcję przez ściany jelita cienkiego i umożliwia przemieszczanie się pokarmu w przewodzie pokarmowym. Jednocześnie płyn ten chroni stawy przed tarciem oraz otacza organy wewnętrzne, zapewniając im zabezpieczenie przed urazami. Magazynowanie wody różni się w zależności od wieku i trybu życia, jednak ogólne zalecenia mówią, że do utrzymania prawidłowej pracy organizmu osoba dorosła powinna spożywać co najmniej dwa litry płynów dziennie.
Objawy nadmiaru wody w organizmie
Zatrzymywanie wody w organizmie dotyczy wielu osób. Nadmiar wody w organizmie, nazywany hiperhydratacją, to sytuacja, w której poziom sodu we krwi jest zbyt niski ze względu na nadmierną ilość spożytej wody. Nadmierny pobór wody może prowadzić do rozcieńczenia elektrolitów we krwi, co ma poważne konsekwencje dla funkcjonowania organizmu.
Zwykle zatrzymanie wody mylone jest z przyrostem tkanki tłuszczowej. Najczęstsze objawy zatrzymywania wody to między innymi obrzęki związane z gromadzeniem się wody w tkankach podskórnych w obszarze nóg, rąk i twarzy. Ponadto nadmierna ilość wody może prowadzić do nieprawidłowego funkcjonowania układu pokarmowego, co może objawiać się nudnościami i wymiotami. Hiperhydratacja może powodować także obrzęk mózgu, co prowadzi do bólu głowy, dezorientacji i problemów z koncentracją.
Ze względu na obniżone stężenie sodu we krwi w organizmie dochodzi do zaburzenia równowagi elektrolitowej. Objawy tego stanu obejmują ogólne osłabienie, zmęczenie, czy drżenie mięśni. Warto wiedzieć, że hiperhydratacja może wpływać na układ nerwowy, powodując drażliwość, dezorientację, zaburzenia widzenia, a w skrajnych przypadkach nawet drgawki.
Co więcej, zbyt duża ilość wody może wpływać na funkcjonowanie serca, prowadząc do nieregularności rytmu narządu, niskiego ciśnienia krwi, a w zaawansowanych sytuacjach nawet do zatrzymania pracy serca. W niektórych, ciężkich przypadkach przy hiperhydratacji może wystąpić obrzęk płuc, co może prowadzić do trudności w oddychaniu.
Dlaczego w organizmie gromadzi się woda? Przyczyny nadmiaru wody w organizmie
Pewne ilości wody są naturalnie obecne w organizmie ludzkim, a utrzymanie odpowiedniej równowagi płynów jest kluczowe dla prawidłowego funkcjonowania ciała. Zdarza się jednak, że w organizmie zachodzą procesy powodujące zatrzymanie wody w ciele, a zaliczamy do nich zarówno jednorazowe i okresowe sytuacje, jak i poważniejsze problemy z narządami, prowadzące do pogorszenia ogólnego stanu zdrowia. Do przyczyn nadmiaru wody w organizmie zaliczamy między innymi:
- Spożywanie zbyt dużej ilości płynów - Nadmiar spożywanej wody w krótkim czasie może być potencjalnie niebezpieczny, gdyż w takich przypadkach nerkom może być trudno utrzymać równowagę płynów, co prowadzi do rozcieńczenia elektrolitów we krwi, zwłaszcza sodu.
- Niewłaściwą dietę - Nadmiar soli przyciąga wodę i może przyczyniać się do zatrzymywania płynów w organizmie. Obrzęki i inne objawy retencji płynów mogą wystąpić w przypadku prowadzenia diety bogatej w smażone i przetworzone potrawy, a także w słone przekąski. Zatrzymanie wody może być także spowodowane przez nadmierne spożycie alkoholu, powodującego rozszerzenie naczyń krwionośnych.
- Zaburzenia hormonalne - Nieprawidłowe funkcjonowanie hormonów regulujących równowagę wodną, takich jak wazopresyna, może wpływać na retencję wody. Zatrzymywanie wody zauważamy także u kobiet w drugiej fazie cyklu miesiączkowego.
- Zaburzenia tarczycy - Zarówno niedoczynność, jak i nadczynność tarczycy, mogą wpływać na równowagę płynów w organizmie.
- Przyjmowanie niektórych leków - Niektóre leki, zwłaszcza moczopędne, antydepresanty, niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) i inne, mogą wpływać na równowagę wodną.
- Zaburzenia metaboliczne - Pewne problemy metaboliczne, takie jak cukrzyca, osteoporoza, czy dna moczanowa mogą mieć ogromny wpływ na zatrzymywanie płynów w organizmie.
- Niewydolność serca - Osoby z niewydolnością serca mogą mieć trudności ze skutecznym pompowaniem krwi, co prowadzi do zatrzymywania się płynów w tkankach.
- Niewydolność nerek - Zaburzenia funkcji nerek mogą prowadzić do zatrzymywania się wody i elektrolitów w organizmie. Obrzęki, podwyższone ciśnienie krwi i inne problemy związane z równowagą wodną mogą być wynikiem niewydolności nerek.
Usuwanie wody z organizmu - jak pozbyć się nadmiaru płynu?
Aby wspomóc organizm w usuwaniu nadmiaru wody, warto podjąć kilka istotnych działań, umożliwiających przywrócenie prawidłowej pracy gospodarki wodnej. Przede wszystkim warto ograniczyć spożywanie sodu poprzez unikanie solonej i przetworzonej żywności, a także wzbogacić dietę w potas, pomagający w utrzymaniu równowagi wodno-elektrolitowej w organizmie. Poza zjadaniem bananów, pomarańczy, szpinaku czy awokado, przydatne mogą okazać się także suplementy diety i elektrolity, które mogą wspomóc prawidłową pracę narządów.
Codzienne czynności warto także poszerzyć o regularne ćwiczenia, które mogą pobudzić krążenie krwi i ułatwić usuwanie nadmiaru płynów przez układ limfatyczny. Ćwiczenia aerobowe, takie jak chód, jogging czy pływanie, są szczególnie skuteczne. Jednocześnie zaleca się unikanie pozostawania przez długi czas w jednej pozycji. Długotrwałe siedzenie lub stanie może prowadzić do zatrzymywania się płynów w okolicach nóg i kostek. Regularne zmiany pozycji mogą pomóc w poprawie krążenia.
Pomimo paradoksu, spożywanie odpowiedniej ilości wody może pomóc w redukcji retencji wody. Odpowiednie nawodnienie pomaga w utrzymaniu równowagi elektrolitowej, jednocześnie pomagając usuwać zbędne produkty przemiany materii. Warto dodać, że stres może wpływać na równowagę hormonalną, co z kolei może prowadzić do zatrzymywania płynów, dlatego specjaliści zalecają praktyki relaksacyjne, takie jak medytacja czy joga, w celu zmniejszenia napięcia w ciele.
Zatrzymywanie wody w organizmie - podsumowanie
Woda to kluczowy składnik naszych ciał, jednak jej nadmiar może prowadzić do pogorszenia samopoczucia, powstawania na ciele obrzęków i pogorszenia pracy całego organizmu. W przypadku dostrzeżenia zatrzymania płynu w ciele, warto zadbać o odpowiednie nawadnianie, aktywność fizyczną i zdrową dietę. Jednocześnie należy pamiętać, że jeśli retencja wody jest przewlekła lub silna, warto skonsultować się z lekarzem w celu zidentyfikowania i leczenia ewentualnych przyczyn problemu. Specjalista może zlecić badania diagnostyczne, takie jak badanie krwi czy ultrasonografia, aby dokładniej ocenić sytuację.
O autorze
mgr farm. Edyta Sukiennik
Absolwentka Uniwersytetu Medycznego w Łodzi na kierunku farmacji. Posiada I-stopień specjalizacji aptecznej. Farmaceutka z powołania. Od 25 lat związana czynnie z zawodem farmaceuty. A od ponad 22 lat piastuje funkcje kierownika. Swoją pierwszą aptekę otworzyła w 2004 roku. W kolejnych latach tworzyła kolejne placówki wychodząc naprzeciw potrzebom rynku. Od początku kierowała się podstawowymi wartościami którymi są: szacunek, uczciwość, odpowiedzialność dla dobra i zdrowia pacjenta. Empatia, cierpliwość i wyrozumiałość to jej podstawowe cechy osobowości.
W wolnym czasie podróżuje. Uwielbia poznawać nowe miejsca, poznawać ludzi i ich obyczaje.
« wróć
