U dziecka ból gardła pojawia się nawet kilkanaście razy w ciągu roku. Przyczyny bólu gardła u dzieci są różne, podobnie jak sposoby radzenia sobie z bólem gardła. Co zrobić, gdy u Twojego dziecka pojawi się ból gardła? Bolące gardło potrafi skutecznie uniemożliwić maluchowi normalne funkcjonowanie i pogorszyć komfort życia. Dlatego też warto znać sprawdzone sposoby na ból gardła.
Ból gardła u dziecka - dlaczego dziecko boli gardło?
Ból gardła to dolegliwość pojawiająca się w jamie ustnej. Obejmuje błonę śluzową jamy ustnej (czyli szeroko pojętego gardła) i wywołuje określone objawy, które zwykle powodują duży dyskomfort dziecka. Najczęstszą przyczyną bólu gardła są infekcje wirusowe (zakażenia o podłożu wirusowym), co oznacza że czynnikiem sprawczym, odpowiedzialnym za ból gardła są cząsteczki wirusów. W przypadku dzieci infekcje tego typu stanowią około 80% przypadków. Pozostała część stanowi w większości przypadków zakażenie bakteryjne, które zwykle wymaga konsultacji u lekarza.
Ból gardła to tak naprawdę zapalenie gardła
Kontakt błony śluzowej gardła z wirusami powoduje szereg zmian w obrębie nabłonka jamy ustnej. Organizm broniąc się przed patogenami rozpoczyna syntezę różnych substancji, za sprawą których w miejscu infekcji rozwija się stan zapalny. Tzw. zapalenie gardła ma przede wszystkim na celu szybciej i sprawniej usunąć nieproszonych gości. Niestety - jest też przyczyną większości dolegliwości towarzyszących takiemu stanowi rzeczy, przede wszystkim jeśli chodzi o dolegliwości bólowe.
Objawy bólu gardła - co jeszcze wywołuje ból gardła u dzieci?
Mówiąc ból gardła u dziecka bezsprzecznie myślimy przede wszystkim o dolegliwościach bólowych. To dlatego, że ból gardła dla dzieci bywa niezwykle uciążliwy i nieznośny, nierzadko (zwłaszcza u niemowląt) wywołują płacz i rozdrażnienie. Warto jednak wiedzieć, że bólowi gardła towarzyszą także zwykle inne objawy. U dzieci ból gardła wiąże się zwykle także z obrzękiem w jamie ustnej (obrzęk w gardle wynika ze stanu zapalnego). Mogą pojawić się trudności w przełykaniu, a gdy gardło jest zaczerwienione może występować także uczucie łaskotania, wywołując nierzadko odruch kaszel. W przypadku bólu gardło w wyniku infekcji może występować powiększenie węzłów chłonnych.
Poza tymi typowymi objawami u dzieci może występować ból głowy i brak apetytu, co wprost wynika z problemów z przełykaniem. Warto jednak bacznie obserwować dziecko, aby nie dopuścić do znacznego pogorszenia stanu zdrowia.
Kiedy zgłosić się do lekarza?
Kontakt z lekarzem może być niezbędny zwłaszcza w przypadku niemowląt i małych dzieci. Ból gardła u niemowlaka jest o tyle trudny, że dziecko samo nam o nim nie powie. U starszych dzieci zwykle łatwiej poradzić sobie z tym problemem samodzielnie. Tak czy inaczej ból gardła u dziecka może wymagać konsultacji lekarskiej, jeśli poza typowymi objawami u dziecka pojawi się także:
- nadmierna płaczliwość
- wysoka gorączka
- znaczne osłabienie
- bezsenność
- biały nalot w obrębie migdałków
- ból ucha
- wysoka gorączka
- nasilenie objawów pomimo wdrożonego leczenia.
Należy jednak pamiętać, że brak efektów leczenia i brak poprawy po 3-5 dniach może świadczyć o rozwoju nadkażenia bakteryjnego. Tego typu stan wymaga już antybiotykoterapii i pilnej konsultacji z lekarzem.
Co na gardło dla dziecka? Jakie preparaty stosować z kategorii ból gardła? Tabletki do ssania, spray, lizaki?
Preparaty na gardło przeznaczone dla dzieci zawierają zwykle podobne substancje aktywne co produkty dla osób dorosłych. Warto jednak pamiętać, aby formę i rodzaj produktu dobierać względem wieku dziecka. U dzieci starszych dobrze sprawdzą się pastylki do ssania lub tabletki do ssania z zawartością środków miejscowo znieczulających lub mających działanie przeciwzapalne. Zwykle mogą je stosować dzieci po ukończeniu 6 roku życia. Jednak niektóre preparaty zawierające chociażby salicylan choliny lub flurbiprofen można podawać dzieciom dopiero powyżej 12 lat.
Na ból gardła u dzieci poniżej trzeciego roku życia dobrze sprawdzi się aerozol do gardła, zawierający benzydaminę. Takie leki na ból gardła można stosować już nawet u niemowląt. Natomiast dzieci powyżej 3 roku życia mogą i chętnie stosują lizaki smakowe na gardło. Takie lizaki mają zwykle owocowy smak, nie zawierają dodatku cukru i nie dość, że powodują łagodzenie dolegliwości bólowych u malucha, to jeszcze zapewniają odpowiednie nawilżenie u najmłodszych. Lizaki na gardło dla dzieci zawierają przeważnie porost islandzki, tymianek, prawoślaz, szałwię lub rumianek.
Tak więc na gardło dla dzieci dostępne są tabletki do ssania, pastylki, spray, lizaki, a także produkty do płukania jamy ustnej i błony śluzowej gardła. Należy jednak uważać z nimi w przypadku najmłodszych, aby nie doszło do zakrztuszenia. W aptekach dostępne są także leki w postaci syropów. Natomiast w przypadku współwystępowania gorączki lub bólu głowy warto sięgnąć po paracetamol lub ibuprofen w syropie.
Domowe sposoby na ból gardła u dzieci
Poza wspomnianymi metodami można i nawet warto wspierać się domowymi sposobami, aby pomóc dziecku w tym okresie. Nie zaszkodzi przyjmowanie herbaty ziołowej, najlepiej na bazie czarnego bzu, ale też imbiru czy soku malinowego. Wśród domowych sposobów warto wypróbować także nawilżanie powietrza. Wysuszone powietrze dodatkowo podrażnia gardło, co potęguje tylko dolegliwości bólowe. Co prawda w aptekach są dostępne tabletki do ssania lub pastylki do ssania zawierające chociażby porost islandzki, które pomagają dziecku nawilżyć błonę śluzową gardła. Mimo to wsparciem dla takiej tabletki do ssania lub pastylki do ssania może być właśnie nawilżacz powietrza.
Dobre efekty przynoszą też inhalacje przeprowadzane z dzieckiem, chociażby przy użyciu soli fizjologicznej. Inhalowanie z użyciem soli pomaga nawilżyć drogi oddechowe i ułatwić usunięcie wydzieliny (jeśli np. bólowi gardła towarzyszy katar lub kaszel). Tego typu zabiegi sprawdzają się także u osób dorosłych, zwłaszcza, kiedy pojawia się trudny do odkrztuszenia kaszel. Inhalacje wspomagają standardowo przyjmowane leki (tabletki, spray, aerozol) i ułatwiają szybszy powrót do zdrowia. Zapamiętaj zatem - leki na ból gardła i inhalowanie solą fizjologiczną lub roztworami wody morskiej wzajemnie się uzupełniają.
Kiedy u dziecka ból gardła już minie?
Wówczas warto wspomóc naturalną odporność jego organizmu, stosując produkty wpływające na wzrost poziomu odporności (tran, witamina D, cynk). Nieocenione będą także pastylki nawilżające do gardła, a także unikanie oddychania przez usta. Aby lepiej chronić gardło należy też wypijać zalecaną dzienną dawkę płynów, co w kontekście dzieci nie zawsze jest oczywiste i łatwe do wykonania. Nie zapominaj jednak o tym!
O autorze
mgr farm. Mateusz Jabłoński
Absolwent Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego na kierunku farmacja. Od ponad 12 lat nieprzerwanie pracuje w aptece ogólnodostępnej. Od ponad 7 lat piastuje stanowiska kierownika apteki. W swojej pracy kieruje się przede wszystkim dobrem pacjenta, dlatego też stara się uzmysławiać pacjentom, jak ważna jest świadoma i przemyślana farmakoterapia.
Poza pracą w aptece współpracuje z kilkoma branżowymi serwisami farmaceutycznymi, m.in. mgr.farm, aptekarz.pl, receptura.pl, gdzie przygotowuje i publikuje artykuły o tematyce farmaceutycznej i prozdrowotnej.
W czasie wolnym ceni sobie możliwość przebywania z rodziną, a w wolnych chwilach grywa w squasha.
« wróć
