Skóra to ten element organizmu, który pozostaje najbardziej widoczny dla innych osób. Nic zatem dziwnego, że dążeniem każdego z nas, a zwłaszcza kobiet jest utrzymanie jej w jak najlepszej kondycji. Niestety starzenie skóry twarzy jest to proces nieunikniony, który w znaczący sposób wpływa na kondycję naszej skóry, jej wygląd i odbieranie przez innych. Czy jest zatem możliwe zatrzymać procesy starzenia się skóry? Dlaczego w ogóle skóra się starzeje? Jakie są przyczyny starzenia się skóry?
Czym w ogóle jest skóra?
Skóra to najbardziej zewnętrzna warstwa naszego organizmu, która oprócz funkcji estetycznych pełni także rolę ochronną wobec narządów wewnętrznych. Powierzchnia skóry to w zależności od osoby od 1,5 do 2 metrów kwadratowych. Oznacza to, że dokładnie taki obszar obejmują procesy starzenia się skóry, które z racji największej ekspozycji na świat zewnętrzny najbardziej odczuwalne i widoczne są na twarzy.
Skóra człowieka składa się z 3 głównych warstw: naskórka, skóry właściwej i tkanki podskórnej. To właśnie naskórek, jako najbardziej zewnętrzna warstwa skóry odgrywa kluczową rolę w utrzymywaniu skóry w dobrym stanie. Poza tym to w jego obrębie widoczne są pierwsze oznaki starzenia się skóry. Na czym polega starzenie skóry?
Starzenie skóry twarzy - na czym polega?
Proces starzenia się skóry to skomplikowany i złożony ciąg przemian, który obejmuje wszystkie warstwy skóry i wbrew pozorom - nie zaczyna się dopiero w średnim wieku. Według licznych publikacji naukowych proces starzenia się skóry twarzy ma swój początek nawet w okolicach 25-30 roku życia! Oznacza to, że już w tym wieku skóra ulega starzeniu i nieodwracalnym zmianom. Przez niektórych może być to odbierane jako niemożliwe, niemniej jednak tak jest i co do zasady - nie mamy na to wpływu.
Skóra staje się...
Czym objawia się proces starzenia się skóry? W młodym wieku pierwszą oznaką starzenia skóry jest zwykle spadek jej nawilżenia. Na twarzy pojawiają się pierwsze, początkowo delikatnie widoczne zmarszczki. Pierwszymi są zwykle zmarszczki pod oczami, przypominające tzw. kurze łapki. Widoczność zmarszczek wraz z wiekiem ulega zwiększeniu, a same zmarszczki zaczynają obejmować inne części twarzy, głównie czoło i okolice ust. Szczególne nasilenie tego procesu widać w okolicach 40 roku życia. Wraz z upływem czasu spada ilość produkowanego przez skórę kolagenu, a także zmianie ulega owal twarzy. Dodatkowo osłabieniu ulega przepływ krwi w obrębie skóry, a skóra słabiej ukrwiona otrzymuje mniej ważnych dla jej funkcjonowania składników odżywczych.
Jakie zmiany zachodzą na starzejącej się skórze, czyli proces starzenia i jego objawy
W wyniku zachodzących procesów starzenia skóra traci młodzieńczy blask i młody wygląd. Tym co pojawia się zwykle najpierw jest właśnie zmatowienie skóry i utrata blasku. Następnie elastyczność skóry również ulega pogorszeniu, a wraz z nią spada także jędrność skóry. Elastyczność i jędrność to 2 główne cechy, które odpowiadają za prawidłowe napięcie skóry i jej zdolność do powracania do pierwotnego kształtu pod wpływem odkształceń. Wraz z wiekiem elastyczność skóry znacznie się pogarsza, następuje utrata jędrności, spada stopień jej nawilżenia, pojawiają się przebarwienia i stany zapalne, co sprzyja dodatkowym podrażnieniom.
Dlaczego skóra jest podatna na proces starzenia?
Zgodnie z aktualną wiedzą medyczną skóra starzeje się z powodu 2 głównych przyczyn. Przyczyny starzenia się skóry mają z jednej strony podłoże pochodzenia wewnętrznego (tzw. endogenne), a z drugiej wynikają z czynników pochodzenia zewnętrznego (tzw. egzogennych). Co do pierwszej grupy tak naprawdę mamy bardzo ograniczony lub praktycznie zerowy wpływ na tą grupę czynników. Warto jednak wiedzieć, że zarówno swoim zachowaniem, stylem życia jak i dietą możemy efektywnie wpływać na czynniki zewnętrzne.
Czynniki wewnętrzne i ich wpływ na starzenie się skóry
Skóra człowieka posiada z góry zaprogramowany plan obejmujący starzenie się skóry. A zatem, w kontekście czynników wewnętrznych istotną i często niezauważalną rolę przypisuje się dla czynników genetycznych. Każdy organizm posiada z góry określony plan starzenia się skóry. Dotyczy on każdej nowopowstającej komórki, która z założenia posiada dokładnie zdefiniowany okres życia. Plan ten zakłada zwykle, że procesy starzenia się skóry mają swój początek właśnie w III dekadzie życia.
Podobnie sprawa wygląda z innym rodzajem czynników wewnętrznych, tzn. z wpływem hormonów i związanych z nimi starzeniem skóry. Okazuje się, czy zmiany hormonalne dość mocno wpływają na stan skóry. Szczególnie widać to u kobiet wchodzących w okres menopauzy. Spadek ilości estrogenów w tym okresie powoduje, że skóra znacznie szybciej ulega starzeniu.
Mimika twarzy nie jest bez wpływu na starzenie się skóry
Zapewne zadasz sobie pytanie, co wspólnego ma ze sobą mimika twarzy a procesy starzenia się skóry twarzy. Okazuje się, że obie te rzeczy łączy bardzo wiele. Gesty mimiczne, które każdy z nas wykonuje każdego dnia powodują, że mięśnie twarzy wykonują stale te same ruchy, przez co skóra w tych rejonach ulega osłabieniu i łatwiej powstają w tych miejscach zmarszczki. Wynika to z uszkodzeń w obrębie głównych składników budulcowych skóry, tzn. białek kolagenowych i elastynowych.
Zależność pomiędzy czynnikami zewnętrznymi a procesami starzenia się skóry
Czynniki zewnętrzne, tzw. egzogenne odgrywają niebagatelną rolę w procesach starzenia się skóry. Nie będzie czymś nieprawdziwym stwierdzenie, że szkodliwe czynniki zewnętrzne szczególnie mocno potęgują przedwczesne starzenie się skóry. Dlaczego? Wiele w tym temacie wyjaśnia tzw. wolnorodnikowa teoria starzenia się skóry.
Co to są te wolne rodniki? To nic innego jak aktywne formy tlenu - związki, powstające w organizmie w procesach przemian metabolicznych. Co do zasady są to związki szkodliwe i niepotrzebne dla organizmu, dlatego też w normalnych warunkach nasze ciało dysponuje odpowiednimi mechanizmami redukującymi ich negatywny wpływ. Chodzi o procesy przeciwutleniające, które niwelują wpływ wolnych rodników na organizm. Co jednak, jeśli jest ich za dużo? Lub w miarę upływu lat mechanizmy antyoksydacyjne organizmy ulegają osłabieniu? Wtedy właśnie wolne rodniki potęgują szybsze starzenie się skóry i wywołują szkodliwy dla niej stres oksydacyjny.
Wolnymi rodnikami mogą być...
Kontakt skóry ze środowiskiem zewnętrznym sprawia, że na skórę oddziałuje wiele niekorzystnych czynników, które niestety wywierają negatywny wpływ na jej zdrowie i przyśpieszają jej starzenie. Do najważniejszych czynników zewnętrznych, których obecność wpływa na wzrost wytwarzania w organizmie wolnych rodników należy promieniowanie słoneczne, palenie papierosów, alkohol i nieodpowiednia dieta.
W związku z działaniem promieni słonecznych na skórę twarzy dochodzi do zmian w strukturze skóry. Promieniowanie uv odpowiada za często bagatelizowane fotostarzenie się skóry. Efektem interakcji pomiędzy promieniami uv a skórą jest powstawanie przebarwień na skórze, a także uszkodzenie naskórkowego płaszcza lipidowego, który chroni skórę przed nadmierną utratą wody. Bezsprzecznie jednak promieniowanie słoneczne przyczynia się do odbarwień i przebarwień w obrębie skóry twarzy, co zwłaszcza dla kobiet może być szczególnie uciążliwe i wstydliwe.
Poza działaniem promieni słonecznych negatywny wpływ na skórę i procesy starzenia się skóry ma również palenie papierosów. Dym tytoniowy, oprócz tego, że sprzyja wytwarzaniu większej liczby wolnych rodników, to dodatkowo ogranicza też cykle komórkowe, czyli prawidłowy rozwój i dojrzewanie komórek skóry. Podobne efekty widoczne są w momencie nadmiernego spożywania alkoholu, który przyczynia się także do powstawania zmarszczek.
Proces starzenia się skóry zależy też od...
Co jeszcze wpływa na starzenie się skóry? Nie bez znaczenia dla kondycji naszej skóry jest brak snu, czy też przewlekły stres, z jakim każdego dnia się stykamy. Ważna dla spowalniania procesów starzenia się skóry jest także odporność organizmu i styl życia. Niski poziom odporności sprzyja uleganiu różnym chorobom i stresowi, które również przyczyniają się do napędzania procesu starzenia. Nieodpowiedni tryb życia także nie pozostaje obojętny wobec procesu starzenia skóry. Co zatem robić, aby powstrzymać proces starzenia się skóry? Czy da się zatrzymać starzenie skóry?
Proces starzenia się skóry jest nieunikniony!
Powiedzmy to szczerze - procesu starzenia się skóry nie da się zatrzymać. Wiedz jednak, że można go znacząco spowolnić, a duży w tym udział możesz mieć sama. Jak to zrobić?
Przede wszystkim ważna jest dieta. To co jesz ma ogromny wpływ na Twoją skórę. Ważne jest, aby spożywane przez Ciebie pokarmy bogate były w przeciwutleniacze, czyli tzw. antyoksydanty. Najłatwiej zadbać o to wybierając owoce i warzywa, w których obecne są witaminy. Chodzi głównie o witaminę c i witaminę e. Oba te związki to silne antyoksydanty, czyli związki niezbędne do walki z wolnymi rodnikami i stresem oksydacyjnym. W związku z tym, że organizm nie jest w stanie sam wytworzyć tych związków - trzeba dostarczyć je wraz z pożywieniem. Bogatym źródłem witaminy c są owoce cytrusowe, a także brokuły i papryka, zaś witamina e obecna jest w dużych ilościach w tłustych rybach.
Warto też wiedzieć, że witamina c jest niezbędna do syntezy kolagenu, a jak już wiadomo kolagen to główny składnik budulcowy skóry, zapewniający jej jędrność i wytrzymałość. Witamina e nazywana jest zaś witaminą młodości.
Ważny odpowiedni tryb życia
Przez całe życie zastanawiasz się, jak zadbać o skórę, aby uniknąć zmarszczek. Okazuje się, że to w jaki sposób żyjesz ma ogromny wpływ na stan Twojej skóry. Po pierwsze staraj unikać się stresu i sytuacji stresowych. Szczególnie niekorzystny jest przewlekły stres, który w dużej mierze odpowiada za powstawanie znacznych ilości wolnych rodników. Po drugie - nie lekceważ wagi i znaczenia snu. Brak snu również przyczynia się do przyśpieszenia procesów starzenia. A to właśnie w nocy skóra najlepiej i najszybciej się regeneruje.
Po trzecie - wszystkie używki, a szczególnie alkohol powinny zostać ograniczone do minimum. Podobnie sytuacja ma się z paleniem papierosów. Idealnym rozwiązaniem byłaby całkowita rezygnacja z palenia, gdyż dym tytoniowy odgrywa dużą rolę w pobudzaniu procesów starzenia.
Po czwarte - zaprzyjaźnij się z filtrem uv. Słońce, choć jest niezbędne do syntezy skórnej witaminy d, to w nadmiarze negatywnie oddziałuje na komórki skóry, przyśpieszając procesy starzenia się skóry. Powoduje zarówno zmiany w pigmentacji skóry, jak również negatywnie wpływa na produkcję kolagenu. Pamiętaj zatem, aby w okresie wiosenno-letnim stosować kremy z filtrami przeciwsłonecznymi - zwłaszcza, jeśli chodzi o skórę twarzy.
Jeśli kosmetyki, to kosmetyki naturalne
Dlaczego naturalne kosmetyki? Dlatego, że im więcej naturalnych składników, tym lepiej dla Twojej skóry. Naturalne kosmetyki z reguły są ubogie w związki mogące wywoływać podrażnienie lub uczulenie skóry, co dodatkowo może potęgować procesy starzenia. Naturalne kosmetyki powinny zaś zawierać dużą ilość składników odżywczych, niezbędnych dla prawidłowego funkcjonowania skóry.
Co powinny zawierać naturalne kosmetyki?
Wybierając odpowiedni kosmetyk dla siebie zwróć uwagę na to, dla jakiego wieku jest on dedykowany. Nieco inne potrzeby ma młoda skóra, a nieco inne będzie miała skóra dojrzała. Dla młodej skóry szczególnie ważne będzie utrzymanie odpowiedniego nawilżenia. W tym celu warto wybierać produkty bogate w kwas hialuronowy - związek silnie wiążący wodę, którego ilość w skórze wraz z wiekiem spada. Produkty zawierające ten związek stosuje się na skórę zarówno na dzień, jak i na noc - w zależności od przeznaczenia konkretnego kremu. Należy tylko pamiętać, żeby produkty te były możliwie naturalne i bezpieczne dla organizmu.
Poza kwasem hialuronowym warto wybierać te produkty, w składzie których znajdziemy także witaminę c, witaminę e, witaminę a oraz peptydy. Te ostatnie to nic innego jak białka, które przyczyniają się do spłycenia i zmniejszenia drobnych zmarszczek, a dodatkowo przeciwdziałają tworzeniu się nowych.
Gabinet medycyny estetycznej?
Zastanawiasz się, czy salon medycyny estetycznej będzie dobrym rozwiązaniem? Jak najbardziej. W tego typu placówkach znajdziesz specjalistyczne zabiegi i specjalistyczne produkty kosmetyczne. Pamiętaj tylko, żeby wybierać sprawdzone gabinety, gdyż źle przeprowadzony zabieg na skórze twarzy może przez długi czas pozostać na niej widoczny. Dlatego też, chcąc dobrze dla swojego organizmu dobrze sprawdź opinie zanim wybierzesz konkretny salon.
O autorze
mgr farm. Mateusz Jabłoński
Absolwent Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego na kierunku farmacja. Od ponad 12 lat nieprzerwanie pracuje w aptece ogólnodostępnej. Od ponad 7 lat piastuje stanowiska kierownika apteki. W swojej pracy kieruje się przede wszystkim dobrem pacjenta, dlatego też stara się uzmysławiać pacjentom, jak ważna jest świadoma i przemyślana farmakoterapia.
Poza pracą w aptece współpracuje z kilkoma branżowymi serwisami farmaceutycznymi, m.in. mgr.farm, aptekarz.pl, receptura.pl, gdzie przygotowuje i publikuje artykuły o tematyce farmaceutycznej i prozdrowotnej.
W czasie wolnym ceni sobie możliwość przebywania z rodziną, a w wolnych chwilach grywa w squasha.
« wróć
