Domowe testy ciążowe to jeden z najpopularniejszych sposobów na potwierdzenie wczesnych objawów ciąży. Wykonanie testu i poznanie jego wyniku zajmuje zaledwie kilka minut, a sama metoda jest tania i - przy odpowiednim postępowaniu - wiarygodna. Jak działa test ciążowy i jakie wyróżniamy rodzaje testów ciążowych do wykonania w domu? Kiedy najlepiej zrobić test ciążowy, aby wynik był pewny? Jak postępować po otrzymaniu pozytywnego wyniku testu? Czytaj dalej i dowiedz się więcej!
Jak działa test ciążowy?
Nowoczesne testy ciążowe umożliwiają potwierdzenie ciąży bazując na ocenie stężenia podjednostki beta hormonu hCG (gonadotropiny kosmówkowej). Hormon ten produkowany jest w trakcie ciąży początkowo przez komórki zarodka, a następnie przez odżywiające dziecko łożysko. W momencie, gdy dochodzi do zapłodnienia, w organizmie kobiety intensywną pracę podejmuje trofoblast, odpowiedzialny za transportowanie z krwi składników odżywczych i hormonów umożliwiających prawidłowy rozwój zarodka.
Domowe, hormonalne testy ciążowe, w zależności od rodzaju, zbudowane są w nieco odmienny sposób. Wszystkie dostępne w aptekach produkty działają jednak na tej samej zasadzie. W teście umieszcza się pasek, na który wcześniej w laboratorium nanosi się przeciwciała anty hCG. Po kontakcie z moczem kobiety, przeciwciała wchodzą w reakcję chemiczną z hormonem beta hCG, informując o wyniku testu. Gdy stężenie hormonu jest odpowiednio wysokie i świadczy ono o ciąży, na teście można ujrzeć dwie linie. W przypadku gdy stężenie beta hCG jest niskie (a zatem nie doszło do zapłodnienia lub ciąża jest bardzo wczesna), na teście ciążowym pojawia się tylko jedna kreska.
Test ciążowy strumieniowy czy płytkowy? Rodzaje testów ciążowych
Chcąc wykonać domowy test ciążowy z moczu, kobieta ma do wyboru trzy najpopularniejsze urządzenia. Wyróżniamy:
- Test ciążowy strumieniowy - Budową przypomina flamaster z okienkiem, na którego końcu umieszczono pasek z naniesionym hormonem anty hCG. Niektóre testy strumieniowe wyposażone zostają w cyfrowy wyświetlacz, na którym pojawia się informacja o wyniku testu (a czasem także o szacowanym tygodniu ciąży). Aby przeprowadzić test, końcówkę urządzenia należy umieścić na kilka sekund pod strumieniem moczu. Wynik powinien się pojawić w okienku lub na wyświetlaczu po upływie kilku minut.
- Test ciążowy płytkowy - Aby przeprowadzić test, należy pobrać próbkę moczu do sterylnego pojemnika, a następnie załączoną w opakowaniu pipetką upuścić kilka kropel płynu w wyznaczonym na urządzeniu miejscu. Wynik testu ciążowego zwykle pojawia się po upływie 5-10 minut.
- Test ciążowy paskowy - Podobnie jak w przypadku testu płytkowego, test paskowy wymaga zebrania próbki moczu do pojemnika. Następnie pasek należy zamoczyć w płynie i odczekać na wynik około 5 minut.
Innymi metodami potwierdzenia ciąży są laboratoryjny test moczu oraz laboratoryjny test ciążowy z krwi (najbardziej wiarygodny test ciążowy). Chcąc wykonać test z moczu, zaleca się odczekanie co najmniej 10 dni od szacowanej daty zapłodnienia, aby stężenie beta hCG mogło informować o ciąży. W przypadku badania krwi, wynik powinien być wiarygodny po około 7 dniach od daty zapłodnienia.
Kiedy zrobić test ciążowy dla pewnego wyniku?
Na wiarygodność testu ciążowego wpływ ma m.in. termin jego wykonania. Producenci testów podkreślają, że próba powinna zostać przeprowadzona najwcześniej w dniu spodziewanej miesiączki, a zatem około 14 dni po owulacji, podczas której mogło dojść do zapłodnienia. Według ekspertów hormon beta hCG pojawia się w moczu kobiety po około 7-10 dniach od zapłodnienia, a jego stężenie każdego dnia wzrasta, dlatego zbyt wcześnie wykonany test może dać fałszywie ujemny wynik.
Test ciążowy warto wykonać rano, gdyż to wtedy stężenie hormonu pozwalającego wykryć ciążę jest największe. Podczas przeprowadzania próby należy uważać, aby na pasku z przeciwciałami anty hCG nie znalazły się niepożądane substancje ani zanieczyszczenia. Pobierając mocz do pojemnika, należy zadbać, aby był on sterylny i wcześniej nieużywany. Najlepszym rozwiązaniem są kubeczki przeznaczone do przechowywania tego rodzaju substancji.
Warto wiedzieć, że negatywny wynik testu ciążowego nie oznacza jeszcze braku ciąży. Powodem pojawienia się jednej, zamiast dwóch kresek może być m.in. zbyt wczesne wykonanie testu. W przypadku wątpliwości warto więc po kilku dniach powtórzyć procedurę lub udać się do laboratorium na precyzyjne badanie stężenia beta hCG z krwi.
Jak poprawnie wykonać test ciążowy w domu?
Wykonanie testu ciążowego jest szybkie i nie powinno sprawiać większych problemów. Decydując się na test strumieniowy, należy ściągnąć z urządzenia końcówkę zabezpieczającą i wprowadzić test pod strumień moczu. Po upływie kilku sekund końcówkę należy założyć ponownie i odczekać kilka minut na wynik.
Wykonując test płytkowy lub paskowy, należy pobrać próbkę moczu do wcześniej przygotowanego, sterylnego lub wyparzonego pojemnika. Po umyciu rąk z opakowania należy wyciągnąć pipetkę lub pasek testowy i ostrożnie umieścić kilka kropel moczu na teście lub - analogicznie - zamoczyć pasek w substancji. Przy wykonywaniu testu należy pamiętać, aby urządzenie nie miało kontaktu z innymi substancjami, co mogłoby wpłynąć na zafałszowanie wyniku.
Pozytywny wynik testu ciążowego - co dalej?
Po otrzymaniu pozytywnego wyniku testu ciążowego w pierwszej kolejności należy udać się na wizytę do ginekologa. Wykonując test w dniu spodziewanej miesiączki, warto umówić wizytę na 2-3 tygodnie w przód, gdyż to dopiero wtedy uwidacznia się pęcherzyk ciążowy. Badanie USG odbywa się dopochwowo, a podczas konsultacji ginekolog określi wiek ciąży (zazwyczaj wynosi on 5-6 tygodni).
W niektórych przypadkach, w zależności od wieku ciąży, podczas pierwszego badania można usłyszeć bicie serca zarodka. Oprócz wykonania USG, specjalista zleci także wykonanie niezbędnych badań - najczęściej są to podstawowe badania krwi, moczu oraz cytologia. Kolejna wizyta zwykle ma miejsce po upływie 4 tygodni, podczas której lekarz oceni rozwój płodu, skonsultuje wykonane przez kobietę badania i zleci wykonanie kolejnych.
Test ciążowy a ciąża pozamaciczna
Niestety zdarza się, że pomimo obecności wysokiego stężenia beta hCG i pozytywnego wyniku testu ciążowego, ciąża nie rozwija się prawidłowo. Mowa tu o zagnieżdżeniu się zarodka poza jamą macicy, na przykład w jamie brzusznej, w jajowodzie lub w jajniku. W takiej sytuacji konieczne jest farmakologiczne wywołanie poronienia lub przeprowadzenie operacji mającej na celu usunięcie zarodka z ciała kobiety. Znaczenie ma wówczas termin wykonania zabiegu, dlatego po otrzymaniu dodatniego testu ciążowego nie należy zwlekać z umówieniem wizyty u specjalisty, który sprawdzi rozwój ciąży.
Jakie są pierwsze objawy ciąży?
Objawy zapłodnienia u każdej kobiety mogą wyglądać nieco inaczej i pojawiać się w różnym wieku ciąży. Najczęściej jednak pierwszymi symptomami rozwoju zarodka są pogorszenie samopoczucia, nudności, wymioty, ból i zmiana rozmiaru piersi, czy pobolewanie w podbrzuszu. Niektóre kobiety uskarżają się na uczucie zgagi, zawroty głowy, problemy z koncentracją, zaparcia, a nawet omdlenia. Do typowych objawów ciąży należy zaliczyć także wzrost temperatury ciała, uczucie ciągłej senności, parcie na mocz, rozdrażnienie i - co oczywiste - brak menstruacji.
Jak obliczyć termin porodu?
Aby określić tydzień ciąży, pod uwagę bierze się pierwszy dzień ostatniej miesiączki i liczy się pełne tygodnie, które upłynęły od tej daty. Metoda ta jednak sprawdza się w przypadku regularnych, trwających 28 dni cykli miesiączkowych. Przewidywany termin porodu to dzień, w którym upłynie 40 tygodni od pierwszego dnia ostatniej miesiączki. Warto jednak wiedzieć, że za ciążę donoszoną uważa się każdą rozwiązaną po 37. i przed 42. tygodniem, zatem dziecko może pojawić się na świecie nieco wcześniej lub później.
Fałszywie dodatni wynik testu ciążowego - w jakich sytuacjach?
O wyniku fałszywie dodatnim mówimy w sytuacji, gdy test ciążowy wskazuje na obecność ciąży, jednak w rzeczywistości nie doszło do zapłodnienia. Taki wynik może zdarzyć się m.in. podczas stosowania przez kobietę niektórych leków (np. tych związanych z leczeniem niepłodności, a także leków antyhistaminowych, nasennych i psychotropowych).
Fałszywie pozytywny test ciążowy może również wiązać się z obecnością torbieli na jajnikach, a także z przechodzeniem choroby nowotworowej lub choroby powiązanej z nieprawidłową pracą tarczycy. W przypadku wątpliwości co do wiarygodności wyniku testu, warto udać się do laboratorium na dodatkowe badanie krwi oraz umówić wizytę u ginekologa, który sprawdzi, czy w organizmie doszło do implantacji zarodka.
Podsumowanie
Domowe testy ciążowe są szybkim i tanim sposobem na sprawdzenie, czy podczas owulacji doszło do zapłodnienia. Należy jednak pamiętać, że zbyt wcześnie wykonany test może dać fałszywie negatywny wynik, dlatego z przeprowadzeniem próby warto poczekać do dnia spodziewanej miesiączki. Podczas wykonywania testu należy pamiętać o tym, aby pasek testowy nie miał styczności z zanieczyszczeniami, wodą i innymi płynnymi substancjami, co mogłoby wpłynąć na wiarygodność wyniku.
O autorze
mgr farm. Edyta Sukiennik
Absolwentka Uniwersytetu Medycznego w Łodzi na kierunku farmacji. Posiada I-stopień specjalizacji aptecznej. Farmaceutka z powołania. Od 25 lat związana czynnie z zawodem farmaceuty. A od ponad 22 lat piastuje funkcje kierownika. Swoją pierwszą aptekę otworzyła w 2004 roku. W kolejnych latach tworzyła kolejne placówki wychodząc naprzeciw potrzebom rynku. Od początku kierowała się podstawowymi wartościami którymi są: szacunek, uczciwość, odpowiedzialność dla dobra i zdrowia pacjenta. Empatia, cierpliwość i wyrozumiałość to jej podstawowe cechy osobowości.
W wolnym czasie podróżuje. Uwielbia poznawać nowe miejsca, poznawać ludzi i ich obyczaje.
« wróć
